Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 2 dakika

Soyut Anlatım Nedir?

Soyut anlatım, duyularla algılanamayan, daha çok düşünce, his, kavram gibi soyut olguları ifade eden anlatım biçimidir. Bu tür anlatım, genellikle doğrudan fiziksel karşılığı olmayan, daha genel ve evrensel kavramlarla ilgilidir.

Soyut Anlatım Örnekleri

1. Sevgi, insanları birbirine bağlayan güçlü bir duygudur.
2. Adalet, toplumun temel taşlarından biridir.
3. Umut, en zor zamanlarda bile insanı ayakta tutar.
4. Korku, çoğu zaman engelleyici bir his olabilir.
5. Mutluluk, bazen en küçük şeylerde saklıdır.
6. Özlem, insanın içini kemiren derin bir duygudur.
7. Bilgelik, yaşanmış deneyimlerin sonucudur.
8. Güven, ilişkilerin temelidir.
9. Hayal, insanın sınırlarını zorlamasını sağlar.
10. Huzur, insanın en çok aradığı ruh hali olabilir.

Somut Anlatım Nedir?

Somut anlatım, duyularla algılanabilen, fiziksel olarak var olan nesne, olay veya durumları ifade eden anlatım biçimidir. Somut anlatım, daha belirgin ve net olan, herkesin kolayca anlayabileceği gerçek dünya unsurlarını kapsar.

Somut Anlatım Örnekleri

1. Elma, yeşil ve kırmızı renklerde olabilir.
2. Masanın üzerinde üç tane kitap var.
3. Kedi, pencerenin önünde uyuyordu.
4. Okulun bahçesinde büyük bir ağaç var.
5. Bilgisayarımın klavyesi bozuldu.
6. Çocuklar parkta oyun oynuyorlar.
7. Evin kapısı mavi renkte boyanmış.
8. Sabah kahvaltısında yumurta yedik.
9. Kütüphanede birçok eski kitap bulunuyor.
10. Araba, yolda hızla ilerliyordu.

Bu örneklerde, soyut anlatımda daha çok hisler, düşünceler ve kavramlar yer alırken, somut anlatımda fiziksel olarak var olan ve duyularla algılanabilen nesneler, olaylar veya durumlar yer almaktadır.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 13 dakika

Sezgi ve Sezgi Cümleleri Nedir?

Sezgi, insanın bir durumu, olayı veya gerçeği, duyu organlarıyla algılamadan ve mantıklı düşünme sürecinden geçirmeden doğrudan ve aniden kavrama yetisidir. Sezgi, genellikle içsel bir his veya ani bir farkındalık olarak ortaya çıkar ve çoğu zaman mantık veya kanıtlara dayanmadan bir şeyin doğru olduğuna inanmayı içerir.

Sezgi Cümleleri, kişinin bir durumu, olayı veya gerçeği sezgi yoluyla anladığını, hissettiğini veya fark ettiğini ifade eden cümlelerdir. Bu cümlelerde, doğrudan gözlem veya mantıksal çıkarımlar yerine, kişinin içsel hisleri veya anlık farkındalıkları ön plandadır.

Sezgi Cümlelerinin Özellikleri

1. İçsel Hisler: Kişinin içsel hislerine dayalı ifadeler içerir.
2. Ani Farkındalık: Bir şeyin aniden ve doğrudan doğru olduğuna dair inanç veya anlayış.
3. Mantıksızlık: Mantık veya kanıtlara dayanmadan doğru olduğuna inanılan durumlar.
4. Öznel İfade: Kişinin kendi duygusal veya zihinsel durumunu yansıtır.

Sezgi Cümlelerine Örnekler ve Açıklamalar

1. Bu işte bir tuhaflık var gibi hissediyorum.
   • Kişi, gözlemlerine dayanmadan içsel bir hisle bir tuhaflık olduğunu sezmektedir.
2. O adamın tehlikeli olduğunu hissediyorum.
   • Kişi, mantıklı bir gerekçe sunmadan, bir adamın tehlikeli olduğunu sezmektedir.
3. Bugün kötü bir şey olacak gibi hissediyorum.
   • Kişi, herhangi bir kanıt olmaksızın, kötü bir şey olacağını içsel olarak hissetmektedir.
4. Bu evi ilk gördüğümde burada yaşayacağımı hissettim.
   • Kişi, evi ilk gördüğünde gelecekte burada yaşayacağına dair bir sezgiye kapılmıştır.
5. Onunla konuşmadan, bana yardım edeceğini hissettim.
   • Kişi, konuşmadan önce, karşısındaki kişinin yardım edeceğini sezgisel olarak anlamıştır.
6. O olayın doğru olmadığını hissettim.
   • Kişi, olayın doğruluğu hakkında gözlem veya kanıt olmaksızın içsel bir hisse kapılmıştır.
7. Bu projede başarısız olacağımızı hissediyorum.
   • Kişi, herhangi bir başarısızlık işareti olmaksızın içsel bir şekilde başarısızlık hissi yaşamaktadır.
8. Bu konuda bir sorun çıkacağını sezdim.
   • Kişi, gelecekte bir sorun çıkacağını önceden sezgisel olarak fark etmiştir.
9. Yeni öğretmenin çok iyi biri olduğunu hissettim.
   • Kişi, yeni öğretmenin iyi biri olduğunu tanımadan, içsel bir hisle anlamıştır.
10. Bu yolculukta başımıza bir şey geleceğini hissediyorum.
    • Kişi, herhangi bir somut işaret olmaksızın yolculuk sırasında olumsuz bir şey olacağını hissetmektedir.
11. Bu iş teklifinin arkasında bir şeyler olduğunu hissediyorum.
    • Kişi, iş teklifinin göründüğü gibi olmadığını sezgisel olarak anlamıştır.
12. O gün, yanlış bir şeyler olacağını hissetmiştim.
    • Kişi, o gün yanlış bir şeyler olacağını önceden hissetmiş ve sonrasında bu sezgi doğrulanmıştır.
13. Bu kararın yanlış olduğunu hissediyorum.
    • Kişi, herhangi bir kanıt olmaksızın kararın yanlış olduğuna dair içsel bir his yaşamaktadır.
14. Bu yolun doğru olduğunu içimden bir ses söylüyor.
    • Kişi, mantık yerine içsel bir sesin rehberliğinde doğru yolda olduğunu hissetmektedir.
15. O filmi izlediğimde, yönetmenin ne demek istediğini anladım.
    • Kişi, filmi izlerken, yönetmenin mesajını doğrudan ve sezgisel olarak kavramıştır.
16. Bu işe başvurmam gerektiğini hissediyorum.
    • Kişi, iş başvurusu yapması gerektiğini sezgisel olarak hissetmektedir.
17. Onun dürüst biri olduğunu içimden biliyorum.
    • Kişi, karşısındaki kişinin dürüstlüğünü herhangi bir kanıt olmaksızın içsel olarak bilmektedir.
18. O teklifi kabul etmemem gerektiğini hissettim.
    • Kişi, teklifin kabul edilmemesi gerektiğini sezgisel olarak hissetmiştir.
19. Bu yemeğin içinde bir şeyler eksik gibi hissediyorum.
    • Kişi, yemeğin tadında veya içeriğinde bir eksiklik olduğunu içsel olarak hissetmektedir.
20. O yere gitmemem gerektiğini hissediyorum.
    • Kişi, herhangi bir mantıklı açıklama olmaksızın o yere gitmemesi gerektiğini hissetmektedir.

Detaylı Açıklamalar

1. Bu işte bir tuhaflık var gibi hissediyorum.

• Kişi, mevcut durumu veya olayı mantıklı bir analiz yapmadan, içsel bir hisle tuhaf bulmaktadır. Bu, sezginin klasik bir örneğidir.

2. O adamın tehlikeli olduğunu hissediyorum.

• Kişi, herhangi bir somut delil olmaksızın, bir kişinin tehlikeli olduğunu hissetmektedir. Bu, sezginin kişisel güvenlikle ilgili bir kullanımını gösterir.

3. Bugün kötü bir şey olacak gibi hissediyorum.

• Kişi, günün geri kalanında kötü bir olayın gerçekleşeceğini önceden hissetmektedir. Bu, sezginin belirsizlik karşısındaki endişe ile birleşimidir.

4. Bu evi ilk gördüğümde burada yaşayacağımı hissettim.

• Kişi, evi gördüğü anda, gelecekte burada yaşayacağını sezgisel olarak anlamıştır. Bu, sezginin geleceğe yönelik bir farkındalık olduğunu gösterir.

5. Onunla konuşmadan, bana yardım edeceğini hissettim.

• Kişi, konuşmadan önce, karşısındaki kişinin ona yardım edeceğini hissetmiştir. Bu, sezginin insanlar arasındaki bağları nasıl öngörebildiğini gösterir.

6. O olayın doğru olmadığını hissettim.

• Kişi, olayın doğruluğunu sorgulamadan, içsel bir hisle doğru olmadığını anlamıştır. Bu, sezginin doğruluk ve yanlışlık üzerine kullanımını örnekler.

7. Bu projede başarısız olacağımızı hissediyorum.

• Kişi, projenin başarısızlıkla sonuçlanacağına dair içsel bir kaygı yaşamaktadır. Bu, sezginin başarısızlık korkusuyla birleşimini gösterir.

8. Bu konuda bir sorun çıkacağını sezdim.

• Kişi, gelecekte bir sorun çıkacağını önceden hissetmiştir. Bu, sezginin gelecekteki olaylar hakkında nasıl bir öngörü sağladığını gösterir.

9. Yeni öğretmenin çok iyi biri olduğunu hissettim.

• Kişi, öğretmeni tanımadan, onun iyi biri olduğunu sezgisel olarak anlamıştır. Bu, sezginin insanlar hakkında nasıl bir yargıya varabileceğini gösterir.

10. Bu yolculukta başımıza bir şey geleceğini hissediyorum.

• Kişi, yolculuk sırasında olumsuz bir şeyin gerçekleşeceğini hissetmektedir. Bu, sezginin tehlike karşısında nasıl bir uyarı verdiğini gösterir.

11. Bu iş teklifinin arkasında bir şeyler olduğunu hissediyorum.

• Kişi, iş teklifinin göründüğü gibi olmadığını hissetmektedir. Bu, sezginin karmaşık durumları nasıl çözümlediğini gösterir.

12. O gün, yanlış bir şeyler olacağını hissetmiştim.

• Kişi, geçmişte bir şeylerin yanlış gideceğini önceden hissetmiş ve bu sezgi doğru çıkmıştır. Bu, sezginin doğruluğunu kanıtlayan bir örnektir.

13. Bu kararın yanlış olduğunu hissediyorum.

• Kişi, herhangi bir kanıt olmadan kararın yanlış olduğunu hissetmektedir. Bu, sezginin karar verme sürecinde nasıl bir rol oynadığını gösterir.

14. Bu yolun doğru olduğunu içimden bir ses söylüyor.

• Kişi, mantık yerine içsel bir sesin rehberliğinde doğru yolda olduğunu hissetmektedir. Bu, sezginin rehberlik işlevini gösterir.

15. O filmi izlediğimde, yönetmenin ne demek istediğini anladım.

• Kişi, filmi izlerken, yönetmenin mesajını doğrudan ve sezgisel olarak kavramıştır. Bu, sezginin sanatsal anlayışta nasıl işlediğini gösterir.

16. Bu işe başvurmam gerektiğini hissediyorum.

• Kişi, iş başvurusu yapması gerektiğini sezgisel olarak hissetmektedir. Bu, sezginin kariyer seçimlerinde nasıl etkili olduğunu gösterir.

17. Onun dürüst biri olduğunu içimden biliyorum.

• Kişi, karşısındaki kişinin dürüstlüğünü herhangi bir kanıt olmaksızın içsel olarak bilmektedir. Bu, sezginin kişisel değerlendirmelerde nasıl kullanıldığını gösterir.

18. O teklifi kabul etmemem gerektiğini hissettim.

• Kişi, teklifin kabul edilmemesi gerektiğini sezgisel olarak hissetmiştir. Bu, sezginin riskli durumlarda nasıl uyarıcı olduğunu gösterir.

19. Bu yemeğin içinde bir şeyler eksik gibi hissediyorum.

• Kişi, yemeğin tadında veya içeriğinde bir eksiklik olduğunu içsel olarak hissetmektedir. Bu, sezginin günlük yaşamda nasıl işlediğini gösterir.

20. O yere gitmemem gerektiğini hissediyorum.

• Kişi, herhangi bir mantıklı açıklama olmaksızın o yere gitmemesi gerektiğini hissetmektedir. Bu, sezginin güvenlik duygusuyla nasıl bağlantılı olduğunu gösterir.

Sezgi cümleleri, kişinin mantık ve gözlemden bağımsız olarak hissettiği içsel duyumları ifade eder. Bu cümleler, kişinin anlık farkındalıklarını, içsel hislerini ve sezgisel bilgilerini yansıtarak, genellikle doğru çıkan içsel uyarılardır. Sezgi, insanların karar alma süreçlerinde ve günlük yaşamlarında önemli bir rol oynar.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 9 dakika

Dilek, Şart, Gereklilik ve İstek Cümleleri

Bu cümle türleri, kişinin çeşitli durumlar karşısında dilek, koşul, zorunluluk veya isteklerini ifade eden cümlelerdir. Her biri farklı bir amaca hizmet eder ve farklı şekillerde kurulur. İşte bu cümle türlerinin tanımları ve örnekleri:

Dilek Cümleleri

Tanım: Dilek cümleleri, bir kişinin arzu ettiği, olmasını istediği veya temenni ettiği durumları ifade eden cümlelerdir. Genellikle “inşallah, umarım, dilerim ki” gibi ifadelerle başlar.

Örnekler:

1. İnşallah bu yıl sınavı kazanırım.
2. Umarım yarın hava güzel olur.
3. Dilerim ki yeni işinde çok başarılı olursun.
4. Keşke daha fazla zamanımız olsaydı.
5. Temenni ederim ki her şey yolunda gider.

Şart Cümleleri

Tanım: Şart cümleleri, bir olayın veya durumun gerçekleşmesi için başka bir olayın veya durumun gerçekleşmesi gerektiğini ifade eden cümlelerdir. Genellikle “eğer, şayet, ise” gibi bağlaçlarla kurulur.

Örnekler:

1. Eğer erken gelirsen, birlikte sinemaya gidebiliriz.
2. Şayet yağmur yağarsa, piknik yapamayız.
3. Eğer çalışırsan, başarılı olursun.
4. İşe gitmezsen maaşını keserler.
5. Eğer iyi not alırsan, sana hediye alırım.

Gereklilik Cümleleri

Tanım: Gereklilik cümleleri, bir durumun veya olayın gerçekleşmesi için yapılması zorunlu olan şeyleri ifade eden cümlelerdir. Genellikle “-malı, -meli” ekleri ile oluşturulur.

Örnekler:

1. Her gün düzenli olarak ders çalışmalısın.
2. Trafik kurallarına uymalısınız.
3. Sağlıklı kalmak için düzenli egzersiz yapmalısın.
4. Bu raporu zamanında teslim etmelisin.
5. Sınavı geçmek için çok çalışmalısın.

İstek Cümleleri

Tanım: İstek cümleleri, bir kişinin arzu ettiği, olmasını istediği şeyleri ifade eden cümlelerdir. Genellikle “-elim, -alım, -eyim, -ayım” ekleri ile oluşturulur.

Örnekler:

1. Hadi birlikte kahve içelim.
2. Lütfen kapıyı kapatır mısın?
3. Bana bir bardak su verir misin?
4. Dışarı çıkalım mı?
5. Şimdi dinlenelim.

Detaylı Açıklamalar ve Örnekler

1. Dilek Cümleleri:

• İnşallah bu yıl sınavı kazanırım.
  • Bu cümlede, sınavı kazanma isteği ve temennisi ifade edilmiştir.
• Umarım yarın hava güzel olur.
  • Bu cümlede, yarının güzel geçmesi temennisi dile getirilmiştir.
• Dilerim ki yeni işinde çok başarılı olursun.
  • Bu cümlede, bir kişinin yeni işinde başarılı olmasını dileme ifade edilmiştir.
• Keşke daha fazla zamanımız olsaydı.
  • Bu cümlede, daha fazla zaman arzusunu ifade eden bir dilek söz konusudur.
• Temenni ederim ki her şey yolunda gider.
  • Bu cümlede, her şeyin iyi gitmesi temennisi ifade edilmiştir.

2. Şart Cümleleri:

• Eğer erken gelirsen, birlikte sinemaya gidebiliriz.
  • Bu cümlede, erken gelme şartıyla birlikte sinemaya gitme durumu belirtilmiştir.
• Şayet yağmur yağarsa, piknik yapamayız.
  • Bu cümlede, yağmur yağması durumunda piknik yapamama şartı ifade edilmiştir.
• Eğer çalışırsan, başarılı olursun.
  • Bu cümlede, çalışma şartıyla başarıya ulaşma durumu belirtilmiştir.
• İşe gitmezsen maaşını keserler.
  • Bu cümlede, işe gitmeme şartıyla maaşın kesileceği durumu ifade edilmiştir.
• Eğer iyi not alırsan, sana hediye alırım.
  • Bu cümlede, iyi not alma şartıyla hediye alma durumu belirtilmiştir.

3. Gereklilik Cümleleri:

• Her gün düzenli olarak ders çalışmalısın.
  • Bu cümlede, başarılı olmak için düzenli ders çalışmanın gerekliliği belirtilmiştir.
• Trafik kurallarına uymalısınız.
  • Bu cümlede, trafik kurallarına uymanın zorunluluğu ifade edilmiştir.
• Sağlıklı kalmak için düzenli egzersiz yapmalısın.
  • Bu cümlede, sağlıklı kalmak için egzersiz yapmanın gerekliliği belirtilmiştir.
• Bu raporu zamanında teslim etmelisin.
  • Bu cümlede, raporu zamanında teslim etmenin zorunluluğu ifade edilmiştir.
• Sınavı geçmek için çok çalışmalısın.
  • Bu cümlede, sınavı geçmek için çok çalışmanın gerekliliği belirtilmiştir.

4. İstek Cümleleri:

• Hadi birlikte kahve içelim.
  • Bu cümlede, birlikte kahve içme isteği ifade edilmiştir.
• Lütfen kapıyı kapatır mısın?
  • Bu cümlede, kapıyı kapatma isteği nazik bir şekilde ifade edilmiştir.
• Bana bir bardak su verir misin?
  • Bu cümlede, su verme isteği ifade edilmiştir.
• Dışarı çıkalım mı?
  • Bu cümlede, dışarı çıkma isteği ifade edilmiştir.
• Şimdi dinlenelim.
  • Bu cümlede, dinlenme isteği ifade edilmiştir.

Bu cümle türleri, kişinin çeşitli durumlar karşısındaki dilek, koşul, zorunluluk veya isteklerini ifade etmesine olanak tanır ve dilin zenginliğini ve çok yönlülüğünü gösterir. Her bir cümle türü, kişinin düşüncelerini ve duygularını etkili bir şekilde ifade etmesine yardımcı olur.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 11 dakika

Tasarı Cümleleri Nedir?

Tasarı cümleleri, henüz gerçekleşmemiş ancak gerçekleşmesi planlanan, tasarlanan veya hayal edilen olayları, durumları veya eylemleri ifade eden cümlelerdir. Bu cümleler, gelecekte yapılması düşünülen şeyler hakkında bilgi verir. Tasarı cümleleri genellikle gelecekle ilgili plan, istek, hayal veya niyetleri belirtir ve “gelecek zaman” kipiyle oluşturulur.

Tasarı Cümlelerinin Özellikleri

1. Geleceğe Yönelik: Tasarı cümleleri, gelecekte gerçekleşmesi planlanan, istenen veya hayal edilen durumları ifade eder.
2. Belirsizlik: Bu cümlelerde ifade edilen eylem veya durumlar henüz gerçekleşmemiştir ve gelecekte gerçekleşip gerçekleşmeyeceği kesin değildir.
3. Gelecek Zaman Kipi: Genellikle “olacak, yapacağım, gideceğiz, alacağım” gibi gelecek zaman kipiyle kurulur.
4. Plan ve Niyet: Tasarı cümleleri, kişinin gelecekteki planlarını, niyetlerini veya hayallerini belirtir.

Tasarı Cümleleri Örnekleri

1. Yarın sinemaya gideceğiz.
   • Kişi, yarın sinemaya gitmeyi planladığını ifade etmektedir.
2. Bu yaz tatile çıkmayı düşünüyoruz.
   • Gelecek yaz tatil yapmayı planladıklarını belirtmektedir.
3. Hafta sonu arkadaşlarımla buluşacağım.
   • Hafta sonu için arkadaşlarıyla buluşma planı yapılmıştır.
4. Yeni bir araba almayı planlıyorum.
   • Gelecekte yeni bir araba almayı düşündüğünü belirtmektedir.
5. Önümüzdeki yıl yurt dışına çıkmayı hedefliyorum.
   • Gelecek yıl için yurt dışına çıkma hedefi belirtilmiştir.
6. Bu akşam evde film izleyeceğiz.
   • Akşam için evde film izleme planı yapılmıştır.
7. Yeni bir dil öğrenmeye başlayacağım.
   • Gelecekte yeni bir dil öğrenmeye başlama planı ifade edilmektedir.
8. Mezun olduktan sonra yüksek lisans yapmayı düşünüyorum.
   • Mezuniyet sonrası yüksek lisans yapma planı ifade edilmektedir.
9. Emekli olduğumda köye yerleşeceğim.
   • Emeklilik sonrası köye yerleşme niyeti belirtilmiştir.
10. Yarın toplantıya katılacağım.
    • Gelecek gün için toplantıya katılma planı yapılmıştır.
11. Bu projeyi bir ay içinde tamamlayacağız.
    • Projenin tamamlanma süresi olarak bir ay belirlenmiştir.
12. Gelecek hafta yeni bir kitap satın alacağım.
    • Gelecek hafta için kitap satın alma planı belirtilmiştir.
13. Yeni yılla birlikte sağlıklı beslenmeye başlayacağım.
    • Yeni yıl itibariyle sağlıklı beslenme planı ifade edilmektedir.
14. Önümüzdeki aylarda iş değiştirmeyi düşünüyorum.
    • Gelecek aylarda iş değiştirme niyeti belirtilmiştir.
15. Tatilden döndüğümüzde evi yeniden düzenleyeceğiz.
    • Tatil sonrası evin yeniden düzenlenmesi planlanmıştır.
16. Yarın sabah erken kalkacağım.
    • Ertesi sabah için erken kalkma planı yapılmıştır.
17. Gelecek ay yeni bir kursa başlayacağım.
    • Gelecek ay için kursa başlama planı ifade edilmektedir.
18. Bu kış kayak yapmaya gideceğiz.
    • Bu kış için kayak yapma planı yapılmıştır.
19. Hafta sonu şehir dışına çıkmayı düşünüyoruz.
    • Hafta sonu için şehir dışına çıkma planı belirtilmiştir.
20. Önümüzdeki yaz evlenmeyi planlıyoruz.
    • Gelecek yaz için evlenme planı ifade edilmiştir.

Detaylı Açıklamalar

1. Yarın sinemaya gideceğiz.

• Bu cümlede, yarın sinemaya gitme planı belirtilmiştir. Henüz gerçekleşmemiş bir eylem olduğu için bir tasarı cümlesidir.

2. Bu yaz tatile çıkmayı düşünüyoruz.

• Kişi veya grup, gelecek yaz için tatil planlamaktadır. Bu durum henüz gerçekleşmemiş ve gelecekte yapılması planlanan bir eylemdir.

3. Hafta sonu arkadaşlarımla buluşacağım.

• Hafta sonu için arkadaşlarıyla buluşma planı yapılmıştır. Gelecekte gerçekleşmesi planlanan bir olay ifade edilmektedir.

4. Yeni bir araba almayı planlıyorum.

• Kişi, gelecekte yeni bir araba almayı düşünmektedir. Henüz gerçekleşmemiş bir niyet veya plan ifade edilmektedir.

5. Önümüzdeki yıl yurt dışına çıkmayı hedefliyorum.

• Gelecek yıl için yurt dışına çıkma hedefi belirtilmiştir. Henüz gerçekleşmemiş ancak planlanan bir eylem ifade edilmektedir.

6. Bu akşam evde film izleyeceğiz.

• Bu akşam için evde film izleme planı yapılmıştır. Gelecekte yapılması planlanan bir etkinlik belirtilmiştir.

7. Yeni bir dil öğrenmeye başlayacağım.

• Kişi, gelecekte yeni bir dil öğrenmeye başlama planı yapmıştır. Bu da henüz gerçekleşmemiş bir tasarı cümlesidir.

8. Mezun olduktan sonra yüksek lisans yapmayı düşünüyorum.

• Mezuniyet sonrası yüksek lisans yapma niyeti belirtilmiştir. Gelecekte gerçekleşmesi planlanan bir eylem ifade edilmektedir.

9. Emekli olduğumda köye yerleşeceğim.

• Emeklilik sonrası köye yerleşme planı yapılmıştır. Henüz gerçekleşmemiş bir niyet veya hedef ifade edilmektedir.

10. Yarın toplantıya katılacağım.

• Gelecek gün için toplantıya katılma planı belirtilmiştir. Gelecekte gerçekleşmesi beklenen bir eylem ifade edilmektedir.

11. Bu projeyi bir ay içinde tamamlayacağız.

• Projenin tamamlanma süresi olarak bir ay belirlenmiştir. Gelecekte gerçekleşmesi planlanan bir hedef ifade edilmektedir.

12. Gelecek hafta yeni bir kitap satın alacağım.

• Gelecek hafta için kitap satın alma planı belirtilmiştir. Henüz gerçekleşmemiş bir eylem ifade edilmektedir.

13. Yeni yılla birlikte sağlıklı beslenmeye başlayacağım.

• Yeni yıl itibariyle sağlıklı beslenme planı yapılmıştır. Gelecekte gerçekleşmesi planlanan bir hedef ifade edilmektedir.

14. Önümüzdeki aylarda iş değiştirmeyi düşünüyorum.

• Gelecek aylarda iş değiştirme niyeti belirtilmiştir. Henüz gerçekleşmemiş bir plan ifade edilmektedir.

15. Tatilden döndüğümüzde evi yeniden düzenleyeceğiz.

• Tatil sonrası evin yeniden düzenlenmesi planlanmıştır. Gelecekte yapılması planlanan bir etkinlik ifade edilmektedir.

16. Yarın sabah erken kalkacağım.

• Ertesi sabah için erken kalkma planı yapılmıştır. Gelecekte gerçekleşmesi beklenen bir eylem ifade edilmektedir.

17. Gelecek ay yeni bir kursa başlayacağım.

• Gelecek ay için kursa başlama planı belirtilmiştir. Henüz gerçekleşmemiş bir eylem ifade edilmektedir.

18. Bu kış kayak yapmaya gideceğiz.

• Bu kış için kayak yapma planı yapılmıştır. Gelecekte gerçekleşmesi beklenen bir etkinlik ifade edilmektedir.

19. Hafta sonu şehir dışına çıkmayı düşünüyoruz.

• Hafta sonu için şehir dışına çıkma planı belirtilmiştir. Gelecekte gerçekleşmesi planlanan bir eylem ifade edilmektedir.

20. Önümüzdeki yaz evlenmeyi planlıyoruz.

• Gelecek yaz için evlenme planı yapılmıştır. Henüz gerçekleşmemiş bir hedef veya niyet ifade edilmektedir.

Bu açıklamalar ve örnekler, tasarı cümlelerinin nasıl kullanıldığını ve hangi durumlar için uygun olduğunu gösterir. Tasarı cümleleri, gelecekte yapılması düşünülen planlar, niyetler veya hayaller hakkında bilgi verir ve genellikle gelecek zaman kipiyle oluşturulur.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 9 dakika

Yakınma, Pişmanlık ve Hayıflanma Cümleleri Nedir?

Yakınma Cümleleri: Kişinin, hoşlanmadığı bir durumu veya memnuniyetsiz olduğu bir konuyu ifade ettiği cümlelerdir. Yakınma cümlelerinde kişi, genellikle mevcut bir durumdan veya olaydan dolayı şikayet eder.

Pişmanlık Cümleleri: Kişinin geçmişte yaptığı bir eylemden dolayı duyduğu üzüntü veya keşke yapmasaydım dediği durumları ifade eden cümlelerdir. Pişmanlık cümlelerinde kişi, genellikle geçmişte yaptığı bir hatanın farkına varır ve bu hatadan dolayı üzüntü duyar.

Hayıflanma Cümleleri: Kişinin, geçmişte gerçekleşmemiş bir olay veya yapmadığı bir eylem nedeniyle duyduğu üzüntüyü ve keşke yapsaydım dediği durumları ifade eden cümlelerdir. Hayıflanma cümlelerinde kişi, genellikle bir fırsatı kaçırmış olmanın veya bir şeyi yapmamış olmanın üzüntüsünü yaşar.

Yakınma Cümleleri

1. Bu kadar çok iş yükü neden hep bana düşüyor?
   • Kişi, üzerine düşen iş yükünden şikayet etmektedir.
2. Yollar ne kadar bozuk, araba kullanmak çok zor.
   • Kişi, yolların bozukluğundan yakınmaktadır.
3. Bu sıcak hava insanı gerçekten bunaltıyor.
   • Kişi, sıcak havadan şikayet etmektedir.
4. İnternet bağlantısı sürekli kopuyor, işimi yapamıyorum.
   • Kişi, internet bağlantısının sürekli kopmasından yakınmaktadır.
5. Öğretmenimiz ödevleri çok ağır veriyor.
   • Kişi, öğretmenin verdiği ağır ödevlerden şikayet etmektedir.
6. Market fiyatları son zamanlarda çok arttı.
   • Kişi, market fiyatlarının artmasından şikayet etmektedir.
7. Trafik her gün daha da kötüye gidiyor.
   • Kişi, trafikten şikayet etmektedir.
8. Komşularımız çok gürültü yapıyor, uyuyamıyorum.
   • Kişi, komşularının gürültü yapmasından yakınmaktadır.
9. Ofis ortamı çok soğuk, burada çalışmak zor.
   • Kişi, ofis ortamının soğuk olmasından şikayet etmektedir.
10. Telefonumun şarjı çok hızlı bitiyor.
    • Kişi, telefonunun şarjının hızlı bitmesinden şikayet etmektedir.

Pişmanlık Cümleleri

11. Keşke o teklifi kabul etseydim.
    • Kişi, geçmişte kabul etmediği bir tekliften dolayı pişmanlık duymaktadır.
12. Keşke daha çok çalışsaydım.
    • Kişi, geçmişte yeterince çalışmadığı için pişmanlık duymaktadır.
13. Keşke o sözü söylemeseydim.
    • Kişi, söylediği bir sözden dolayı pişmanlık duymaktadır.
14. Keşke daha dikkatli olsaydım.
    • Kişi, dikkatsizlikten dolayı pişmanlık duymaktadır.
15. Keşke o gün evden çıkmasaydım.
    • Kişi, evden çıktığı gün yaşadığı olaylardan dolayı pişmanlık duymaktadır.
16. Keşke o işi bırakmasaydım.
    • Kişi, bıraktığı işten dolayı pişmanlık duymaktadır.
17. Keşke daha erken gelseydim.
    • Kişi, geç geldiği için pişmanlık duymaktadır.
18. Keşke sınav için daha çok hazırlansaydım.
    • Kişi, sınav için yeterince hazırlanmamış olmasından dolayı pişmanlık duymaktadır.
19. Keşke arkadaşlarımı dinleseydim.
    • Kişi, arkadaşlarının tavsiyelerini dinlemediği için pişmanlık duymaktadır.
20. Keşke o parayı harcamasaydım.
    • Kişi, harcadığı paradan dolayı pişmanlık duymaktadır.

Hayıflanma Cümleleri

21. Keşke üniversitedeyken daha çok gezseydim.
    • Kişi, üniversite yıllarında daha çok gezmediği için hayıflanmaktadır.
22. Keşke daha önce bu kitabı okusaydım.
    • Kişi, daha önce bu kitabı okumadığı için hayıflanmaktadır.
23. Keşke bu fırsatı kaçırmasaydım.
    • Kişi, kaçırdığı bir fırsat için hayıflanmaktadır.
24. Keşke çocukken daha çok oyun oynasaydım.
    • Kişi, çocukken daha çok oyun oynamadığı için hayıflanmaktadır.
25. Keşke ona duygularımı söyleseydim.
    • Kişi, duygularını ifade etmediği için hayıflanmaktadır.
26. Keşke bu kadar geç kalmasaydım.
    • Kişi, geç kaldığı için hayıflanmaktadır.
27. Keşke yurt dışına gitme şansımı değerlendirseydim.
    • Kişi, yurt dışına gitme fırsatını değerlendirmediği için hayıflanmaktadır.
28. Keşke yaz tatilinde daha çok dinlenseydim.
    • Kişi, yaz tatilinde yeterince dinlenmediği için hayıflanmaktadır.
29. Keşke o konser bileti alabilseydim.
    • Kişi, konser biletini alamadığı için hayıflanmaktadır.
30. Keşke çocukken yabancı dil öğrenseydim.
    • Kişi, çocukken yabancı dil öğrenmediği için hayıflanmaktadır.

Detaylı Açıklamalar

Yakınma Cümleleri: Bu cümlelerde, kişi mevcut bir durumdan veya olaydan dolayı memnuniyetsizliğini ve hoşnutsuzluğunu ifade eder. Bu cümleler genellikle “neden, ne kadar, bu kadar, çok, sürekli” gibi kelimelerle başlar veya içlerinde barındırır.

Pişmanlık Cümleleri: Bu cümlelerde, kişi geçmişte yaptığı veya yapmadığı bir eylemden dolayı duyduğu üzüntüyü ifade eder. Pişmanlık cümleleri genellikle “keşke, yapsaydım, etseydim, olsaydım” gibi ifadeler içerir.

Hayıflanma Cümleleri: Bu cümlelerde, kişi geçmişte gerçekleşmemiş bir olay veya yapmadığı bir eylem nedeniyle duyduğu üzüntüyü ifade eder. Hayıflanma cümleleri de genellikle “keşke, yapsaydım, etseydim, olsaydım” gibi ifadelerle kurulur ve pişmanlık cümlelerine benzer bir yapıdadır, ancak genellikle gerçekleşmemiş olaylar üzerine yoğunlaşır.

Bu cümleler, kişinin duygusal durumunu ve olaylara olan tepkisini anlamamıza yardımcı olur. Yakınma, pişmanlık ve hayıflanma cümleleri, kişinin geçmişteki deneyimlerinden duyduğu memnuniyetsizlik, üzüntü veya keşke duygularını ifade eder ve bu duyguların etkisini göstermek için kullanılır.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 5 dakika

Yardımcı Fiiller ile Kurulan Birleşik Fiillerin Yazımı

Türkçede, yardımcı fiiller ile kurulan birleşik fiillerin yazımı, bu fiillerin ilk kelimesinde ses düşmesi veya türemesi olup olmamasına göre değişir. Yardımcı fiiller genellikle “etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak” gibi fiillerdir. Bu fiiller, başka bir kelime ile birleşerek birleşik fiiller oluşturur. Yardımcı fiiller ile kurulan birleşik fiillerin yazımıyla ilgili kuralları ve örnekleri aşağıda detaylı bir şekilde açıklayacağım.

Ses Düşmesi veya Türemesi Olmayan Birleşik Fiiller

Birleşik fiillerin ilk kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesi olmuyorsa, bu fiiller ayrı yazılır.

Örnekler:

1. Red etmek (doğru) – Reddetmek (yanlış)
   • Bu durumda, “red” kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesi yoktur. Bu yüzden ayrı yazılır: Red etmek.
2. Haber etmek (doğru) – Haberetmek (yanlış)
   • “Haber” kelimesinde ses düşmesi veya türemesi yoktur. Bu yüzden ayrı yazılır: Haber etmek.
3. Takip etmek (doğru) – Takipetmek (yanlış)
   • “Takip” kelimesinde ses düşmesi veya türemesi yoktur. Bu yüzden ayrı yazılır: Takip etmek.

Ses Düşmesi veya Türemesi Olan Birleşik Fiiller

Birleşik fiillerin ilk kelimesinde ses düşmesi veya türemesi varsa, bu fiiller bitişik yazılır.

Örnekler:

1. Kaybetmek (doğru) – Kayb etmek (yanlış)
   • “Kaybetmek” kelimesinde “kayıp” kelimesindeki “ı” sesinin düşmesi ile oluşur. Bu yüzden bitişik yazılır: Kaybetmek.
2. Affetmek (doğru) – Af etmek (yanlış)
   • “Affetmek” kelimesinde “af” kelimesindeki “f” sesinin türemesi ile oluşur. Bu yüzden bitişik yazılır: Affetmek.
3. Zannetmek (doğru) – Zan etmek (yanlış)
   • “Zannetmek” kelimesinde “zan” kelimesindeki “n” sesinin türemesi ile oluşur. Bu yüzden bitişik yazılır: Zannetmek.

Ayrı ve Bitişik Yazımla İlgili Diğer Örnekler

Ayrı Yazılan Birleşik Fiiller:

1. Davet etmek – “Davet” kelimesinde ses düşmesi veya türemesi yoktur. Davet etmek.
2. Not etmek – “Not” kelimesinde ses düşmesi veya türemesi yoktur. Not etmek.
3. Takdir etmek – “Takdir” kelimesinde ses düşmesi veya türemesi yoktur. Takdir etmek.

Bitişik Yazılan Birleşik Fiiller:

1. Terk etmek – “Terk” kelimesindeki “r” sesinin türemesi ile oluşur. Terk etmek.
2. Hissetmek – “His” kelimesindeki “s” sesinin türemesi ile oluşur. Hissetmek.
3. Emretmek – “Emir” kelimesindeki “i” sesinin düşmesi ile oluşur. Emretmek.

Sonuç

Yardımcı fiiller ile kurulan birleşik fiillerin yazımı, kelimenin ilk kısmında ses düşmesi veya türemesi olup olmamasına bağlıdır. Eğer ses düşmesi veya türemesi varsa, birleşik fiiller bitişik yazılır; ses düşmesi veya türemesi yoksa, ayrı yazılır. Bu kuralları öğrenerek ve uygulayarak Türkçede doğru yazımı sağlamak mümkündür.

Bu yazıda, ses düşmesi veya türemesi olan ve olmayan birleşik fiillerin yazımı ile ilgili örnekler sunularak, konunun daha iyi anlaşılması amaçlanmıştır. Doğru yazımı öğrenmek ve uygulamak için bu kurallara dikkat etmek önemlidir.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 12 dakika

Kaygı Cümleleri Nedir?

Kaygı cümleleri, bir kişinin gelecekte olabilecek olumsuz durumlar veya beklenmeyen olaylar hakkında duyduğu endişeyi ifade eden cümlelerdir. Bu cümlelerde, kişinin içsel sıkıntısı, huzursuzluğu ve korkuları belirgin bir şekilde görülür. Kaygı cümleleri, genellikle belirsizlik, tehlike, risk veya olumsuz sonuçlar karşısında duyulan endişeleri yansıtır.

Kaygı Cümlelerinin Özellikleri

1. Endişe ve Huzursuzluk: Kişinin gelecekte karşılaşabileceği olumsuz durumlar hakkında duyduğu endişeyi ifade eder.
2. Belirsizlik: Gelecekte ne olacağına dair kesin bilgi olmaması kaygı yaratır.
3. Olası Tehlikeler: Kişinin tehlikeler karşısında duyduğu korkuları ifade eder.
4. Kişisel ve Duygusal: Genellikle kişinin içsel düşünceleri ve duygusal tepkileri ile ilgilidir.

Kaygı Cümleleri Örnekleri

1. Ya sınavı geçemezsem ne yaparım?
   • Kişi, sınavı geçememe olasılığı konusunda endişe duymaktadır.
2. Eğer işimi kaybedersem, ailemi nasıl geçindireceğim?
   • Kişi, işini kaybetme ihtimali karşısında duyduğu kaygıyı ifade etmektedir.
3. Çocuğum okula uyum sağlayamazsa çok üzülürüm.
   • Kişi, çocuğunun okula uyum sağlayamaması durumunda endişe duymaktadır.
4. Yarın hava kötü olursa tatilimiz mahvolur.
   • Kişi, kötü hava koşulları yüzünden tatilin bozulması konusunda kaygı duymaktadır.
5. Bu proje zamanında bitmezse büyük sorun yaşarız.
   • Kişi, projenin zamanında bitmemesi durumunda oluşabilecek sorunlar hakkında endişe duymaktadır.
6. Araba yolda kalırsa ne yapacağız?
   • Kişi, arabanın yolda kalma ihtimali karşısında kaygı duymaktadır.
7. Eğer hastalanırsam, kim bana bakacak?
   • Kişi, hastalanma ihtimali ve sonrasında ne olacağı konusunda endişe duymaktadır.
8. Toplantıda başarısız olursam kariyerim tehlikeye girer.
   • Kişi, toplantıda başarısız olma durumunda kariyerinin zarar göreceği konusunda kaygı duymaktadır.
9. Bu kadar borcu nasıl ödeyeceğim?
   • Kişi, borçlarını nasıl ödeyeceği konusunda kaygı duymaktadır.
10. Yarınki sunumda hata yaparsam çok utanırım.
    • Kişi, sunumda hata yapma ihtimali karşısında endişe duymaktadır.
11. Çocuklarımın geleceği ne olacak?
    • Kişi, çocuklarının geleceği hakkında kaygı duymaktadır.
12. Evde yangın çıkarsa her şeyimiz yanar.
    • Kişi, evde yangın çıkma ihtimali karşısında büyük bir kaygı duymaktadır.
13. Yeterince birikimim yok, gelecekte ne yapacağım?
    • Kişi, birikimlerinin yeterli olmaması durumunda gelecekteki finansal durumuyla ilgili kaygı duymaktadır.
14. Yeni işe alışamazsam çok zorlanırım.
    • Kişi, yeni işe uyum sağlayamama ihtimali konusunda kaygı duymaktadır.
15. Bu ilişki yürümeyecek diye çok korkuyorum.
    • Kişi, ilişkilerinin yürümeyeceği ihtimali karşısında endişe duymaktadır.
16. Ya ameliyat kötü geçerse?
    • Kişi, ameliyatın kötü geçme ihtimali konusunda kaygı duymaktadır.
17. Eğer başarısız olursam, tüm emeklerim boşa gider.
    • Kişi, başarısızlık durumunda emeğinin boşa gitmesi konusunda endişe duymaktadır.
18. Yarınki sınav çok zor olursa ne yaparım?
    • Kişi, yarınki sınavın çok zor olma ihtimali karşısında kaygı duymaktadır.
19. Beni sevmekten vazgeçerse çok üzülürüm.
    • Kişi, sevdiği kişinin onu sevmekten vazgeçmesi durumunda duyacağı üzüntü hakkında kaygı duymaktadır.
20. Eğer sağlık sorunları yaşarsam, hayatım altüst olur.
    • Kişi, sağlık sorunları yaşama ihtimali karşısında kaygı duymaktadır.

Detaylı Açıklamalar

1. Ya sınavı geçemezsem ne yaparım?

• Bu cümlede, kişinin sınavı geçememe olasılığı hakkında duyduğu kaygı ifade edilmektedir. Gelecekte başarısızlık yaşama korkusu ön plandadır.

2. Eğer işimi kaybedersem, ailemi nasıl geçindireceğim?

• Kişi, işini kaybetme ihtimali ve bunun sonucunda ailesini geçindirememe kaygısı duymaktadır. Bu, ekonomik güvenlikle ilgili bir endişedir.

3. Çocuğum okula uyum sağlayamazsa çok üzülürüm.

• Kişi, çocuğunun okula uyum sağlayamaması durumunda üzüntü duyacağını ifade etmektedir. Bu, ebeveynlik kaygısıdır.

4. Yarın hava kötü olursa tatilimiz mahvolur.

• Kişi, hava durumu nedeniyle tatilin bozulması ihtimalinden dolayı kaygı duymaktadır. Bu, planların bozulması korkusudur.

5. Bu proje zamanında bitmezse büyük sorun yaşarız.

• Kişi, projenin zamanında bitmemesi durumunda karşılaşılacak sorunlar hakkında endişe duymaktadır. Bu, iş ile ilgili bir kaygıdır.

6. Araba yolda kalırsa ne yapacağız?

• Kişi, arabanın yolda kalma ihtimali ve sonrasında ne yapılacağı hakkında kaygı duymaktadır. Bu, seyahat güvenliği ile ilgili bir endişedir.

7. Eğer hastalanırsam, kim bana bakacak?

• Kişi, hastalanma ihtimali ve kendisine kimsenin bakmaması durumunda ne yapacağını düşünüp endişelenmektedir. Bu, sağlık ve bakım kaygısıdır.

8. Toplantıda başarısız olursam kariyerim tehlikeye girer.

• Kişi, toplantıda başarısız olma ihtimali ve bunun kariyerine olumsuz etkisi hakkında endişe duymaktadır. Bu, profesyonel kaygıdır.

9. Bu kadar borcu nasıl ödeyeceğim?

• Kişi, mevcut borçlarını nasıl ödeyeceği konusunda kaygı duymaktadır. Bu, finansal güvenlik kaygısıdır.

10. Yarınki sunumda hata yaparsam çok utanırım.

• Kişi, sunum sırasında hata yapma ihtimali ve bu durumun utanç verici olacağı konusunda endişe duymaktadır. Bu, sosyal kaygıdır.

11. Çocuklarımın geleceği ne olacak?

• Kişi, çocuklarının geleceği hakkında kaygı duymaktadır. Bu, ebeveynlik kaygısı ve gelecek endişesidir.

12. Evde yangın çıkarsa her şeyimiz yanar.

• Kişi, evde yangın çıkma ihtimali ve bunun sonucu hakkında büyük bir kaygı duymaktadır. Bu, güvenlik kaygısıdır.

13. Yeterince birikimim yok, gelecekte ne yapacağım?

• Kişi, finansal birikimlerinin yetersiz olması ve gelecekteki durumu hakkında endişe duymaktadır. Bu, ekonomik güvenlik kaygısıdır.

14. Yeni işe alışamazsam çok zorlanırım.

• Kişi, yeni bir işe alışamama ihtimali ve bunun getireceği zorluklar hakkında kaygı duymaktadır. Bu, uyum sağlama kaygısıdır.

15. Bu ilişki yürümeyecek diye çok korkuyorum.

• Kişi, mevcut ilişkinin devam etmeyeceği ihtimali ve bu durumun duygusal etkileri hakkında endişe duymaktadır. Bu, ilişki kaygısıdır.

16. Ya ameliyat kötü geçerse?

• Kişi, ameliyatın kötü geçme ihtimali ve bunun sonuçları hakkında kaygı duymaktadır. Bu, sağlık kaygısıdır.

17. Eğer başarısız olursam, tüm emeklerim boşa gider.

• Kişi, başarısız olma ihtimali ve bunun sonucunda tüm çabalarının boşa gideceği hakkında endişe duymaktadır. Bu, emeklerin boşa gitmesi kaygısıdır.

18. Yarınki sınav çok zor olursa ne yaparım?

• Kişi, sınavın çok zor olma ihtimali ve bu durumla nasıl başa çıkacağı konusunda kaygı duymaktadır. Bu, akademik kaygıdır.

19. Beni sevmekten vazgeçerse çok üzülürüm.

• Kişi, sevdiği kişinin onu sevmekten vazgeçme ihtimali ve bu durumun duygusal etkileri hakkında kaygı duymaktadır. Bu, duygusal kaygıdır.

20. Eğer sağlık sorunları yaşarsam, hayatım altüst olur.

• Kişi, sağlık sorunları yaşama ihtimali ve bunun hayatını nasıl etkileyeceği konusunda kaygı duymaktadır. Bu, yaşam kalitesi kaygısıdır.

Kaygı cümleleri, kişinin gelecekte karşılaşabileceği olumsuz durumlar hakkında duyduğu endişeyi ve korkuyu yansıtır. Bu cümleler, kişinin içsel dünyasındaki huzursuzluğu ve belirsizlikler karşısında hissettiği sıkıntıyı ifade eder. Kaygı, insan hayatının doğal bir parçasıdır ve bu tür cümleler, kişisel deneyimlerin ve duygusal durumların ifadesinde önemli bir rol oynar.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 8 dakika

Öneri, Tavsiye ve Teklif Cümleleri Nedir?

Öneri Cümleleri: Bir kişiye veya gruba belirli bir konuda öneride bulunulan, bir şeyin yapılmasının iyi olacağını belirten cümlelerdir. Bu cümlelerde, konuşmacı genellikle bir durum veya konu hakkında kendi fikrini sunar ve karşısındakine bu doğrultuda hareket etmesini önerir.

Tavsiye Cümleleri: Bir kişiye veya gruba belirli bir konuda tavsiyede bulunulan, belirli bir davranış veya eylemin yararlı olacağını belirten cümlelerdir. Tavsiye cümlelerinde, konuşmacı genellikle kendi deneyimlerine veya bilgisine dayanarak bir şeyin yapılmasının faydalı olacağını belirtir.

Teklif Cümleleri: Bir kişiye veya gruba belirli bir konuda teklif sunulan, bir şeyin yapılması için öneride bulunulan cümlelerdir. Teklif cümleleri genellikle bir eylem veya planın birlikte yapılmasını ya da bir kişinin belirli bir eylemi gerçekleştirmesini önerir.

Öneri, Tavsiye ve Teklif Cümleleri Örnekleri

Öneri Cümleleri

1. Daha fazla su içmeni öneririm.
   • Sağlıklı kalmak için daha fazla su tüketiminin yararlı olacağı belirtilmiştir.
2. Bu kitabı okumanı öneririm.
   • Kitabın ilginç ve faydalı olacağını düşündüğünden, okumak için öneride bulunulmuştur.
3. Erken yatmanı öneririm.
   • Erken yatmanın sağlıklı ve dinç bir gün geçirmene yardımcı olacağını belirtiyor.
4. Ders çalışmak için bir program yapmanı öneririm.
   • Verimli ders çalışmak için planlı olmanın önemini vurgulayan bir öneri.
5. Düzenli olarak egzersiz yapmanı öneririm.
   • Sağlıklı bir yaşam için düzenli egzersizin yararlarını vurgulayan bir öneri.
6. Tatile çıkmadan önce iyi bir hazırlık yapmanı öneririm.
   • Tatilin sorunsuz geçmesi için hazırlığın önemini belirten bir öneri.
7. Yeni bir dil öğrenmeye başlamanı öneririm.
   • Kişisel gelişim ve kariyer açısından yeni bir dil öğrenmenin faydalı olacağını belirtiyor.
8. Günlük tutmanı öneririm.
   • Duygu ve düşünceleri düzenli olarak yazmanın faydalarını belirten bir öneri.
9. Daha fazla kitap okumanı öneririm.
   • Bilgi ve hayal gücünü geliştirmek için kitap okumanın faydalı olduğunu belirtiyor.
10. Hedeflerini belirlemeni ve bunlara ulaşmak için plan yapmanı öneririm.
    • Başarılı olmak için hedef belirlemenin ve plan yapmanın önemini vurgulayan bir öneri.

Tavsiye Cümleleri

11. Bu filmi izlemeni tavsiye ederim.
    • Film izlemek için öneride bulunulan bir tavsiye cümlesi.
12. Düzenli olarak meditasyon yapmanı tavsiye ederim.
    • Meditasyonun zihinsel sağlığa olan faydalarını belirten bir tavsiye.
13. Sabahları yürüyüş yapmanı tavsiye ederim.
    • Sabah yürüyüşünün sağlıklı bir yaşam için faydalı olduğunu belirten bir tavsiye.
14. Günlük meyve ve sebze tüketimini artırmanı tavsiye ederim.
    • Sağlıklı beslenme için meyve ve sebze tüketmenin önemini vurgulayan bir tavsiye.
15. Sosyal medya kullanımını sınırlamanı tavsiye ederim.
    • Sosyal medya kullanımının sınırlanmasının, zaman yönetimi ve zihinsel sağlık açısından faydalı olduğunu belirten bir tavsiye.
16. Sigara ve alkolden uzak durmanı tavsiye ederim.
    • Sağlık açısından zararlı olan alışkanlıklardan uzak durmanın önemini belirten bir tavsiye.
17. Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmanı tavsiye ederim.
    • Sağlık sorunlarının erken teşhisi için düzenli kontrollerin önemini belirten bir tavsiye.
18. Bol bol su içmeni tavsiye ederim.
    • Sağlıklı kalmak için yeterli miktarda su tüketmenin önemini vurgulayan bir tavsiye.
19. Stresten uzak durmanı tavsiye ederim.
    • Stresin sağlığa zararlı etkilerinden korunmak için uzak durmanın önemini belirten bir tavsiye.
20. Düzenli uyku alışkanlığı edinmeni tavsiye ederim.
    • Sağlıklı bir yaşam için düzenli ve yeterli uyku almanın önemini belirten bir tavsiye.

Teklif Cümleleri

21. Akşam yemeğine birlikte çıkalım mı?
    • Birlikte akşam yemeğine çıkma teklifinde bulunulan bir cümle.
22. Hafta sonu pikniğe gidelim mi?
    • Hafta sonu pikniğe gitmek için yapılan bir teklif.
23. Bu projede birlikte çalışmak ister misin?
    • Bir projede birlikte çalışma teklifinde bulunulan bir cümle.
24. Sinemaya gitmek ister misin?
    • Birlikte sinemaya gitme teklifinde bulunulan bir cümle.
25. Kahve içmeye çıkalım mı?
    • Birlikte kahve içmeye çıkma teklifinde bulunulan bir cümle.
26. Bu hafta sonu doğa yürüyüşü yapalım mı?
    • Hafta sonu doğa yürüyüşü yapma teklifinde bulunulan bir cümle.
27. Yeni açılan restorana gidelim mi?
    • Yeni bir restorana gitme teklifinde bulunulan bir cümle.
28. Bu akşam tiyatroya gitmek ister misin?
    • Birlikte tiyatroya gitme teklifinde bulunulan bir cümle.
29. Yarın sabah birlikte spor yapalım mı?
    • Birlikte sabah sporu yapma teklifinde bulunulan bir cümle.
30. Hafta sonu birlikte kamp yapalım mı?
    • Hafta sonu kamp yapma teklifinde bulunulan bir cümle.

Bu cümleler, öneri, tavsiye ve teklif cümlelerinin çeşitli durumlarda nasıl kullanılabileceğini ve hangi durumlar için uygun olduğunu gösterir. Öneri, tavsiye ve teklif cümleleri, karşıdaki kişinin daha iyi, daha sağlıklı veya daha etkili bir davranış sergilemesini amaçlar.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 3 dakika

Ara Söz ve Ara Cümle Nedir?

Ara söz ve ara cümle, bir cümlenin anlamını pekiştirmek, açıklamak, ayrıntılandırmak veya ek bilgi vermek için kullanılan ifadelerdir. Ara sözler ve ara cümleler, genellikle iki virgül, iki kısa çizgi ya da iki parantez arasında yer alır ve cümlenin ana yapısından ayrı olarak düşünülebilir.

Ara Söz: Cümlenin anlamını pekiştiren, açıklayan ya da cümleye ek bilgi veren kısa ifadelerdir. Ara Cümle: Cümlenin anlamını desteklemek veya açıklamak için kullanılan daha uzun ifadelerdir ve genellikle cümlenin akışını kesmeden ek bilgi sağlar.

Ara Söz ve Ara Cümle Örnekleri

1. Ahmet, yeni komşumuz, bize merhaba dedi.
2. Kitaplar, bilgi hazineleri, hayatımızı zenginleştirir.
3. İstanbul, Türkiye’nin en büyük şehri, birçok tarihi esere ev sahipliği yapar.
4. Öğretmenimiz, çok tecrübeli biri, derse başlamadan önce bizi selamladı.
5. Ayşe, sınıfın en çalışkan öğrencisi, bu sınavda da başarılı oldu.
6. Bu film, gerçek bir hikayeye dayanıyor, çok etkileyiciydi.
7. Köpeğimiz, çok sadık bir dost, her zaman yanımızda olur.
8. Mehmet, eski bir arkadaşımla, tesadüfen karşılaştı.
9. Bahçemizdeki çiçekler, özellikle güller, çok güzel kokuyor.
10. Bu elbise, geçen yıl aldığım, artık bana olmuyor.
11. Ali, spor salonuna düzenli olarak giden biri, her gün antrenman yapıyor.
12. Kitap, çok kalın olmasına rağmen, bir solukta okundu.
13. Film, beklediğimden daha uzun, ama çok sürükleyiciydi.
14. Öğrenciler, ders çalışmak için, kütüphaneye gittiler.
15. Bu yemek, annemin tarifine göre yapılmış, çok lezzetli.
16. Yaz tatili, çocuklar için en güzel zaman, yakında başlayacak.
17. Sinema, en sevdiğim eğlence türü, bu hafta sonu planlarım arasında.
18. Mehmet, yeni işinde çok başarılı, terfi etti.
19. Evimiz, deniz manzaralı, çok huzurlu bir yerde.
20. Seyahat, en büyük hobim, bana farklı kültürleri tanıma fırsatı veriyor.

Bu cümlelerde ara sözler ve ara cümleler, cümlelerin anlamını pekiştirmek, açıklamak veya ek bilgi vermek amacıyla kullanılmıştır.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 5 dakika

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 3 dakika

Doğrudan Anlatım Nedir?

Doğrudan anlatım, bir kişinin söylediği sözlerin, konuşma biçimi değiştirilmeden, olduğu gibi aktarılmasıdır. Bu anlatım şeklinde, kişinin söyledikleri tırnak içinde ve aynen yazılır. Doğrudan anlatımda anlatıcı, söylenenleri değiştirmeden, doğrudan doğruya aktarır.

Doğrudan Anlatım Özellikleri

1. Doğrudan İfade: Konuşma, doğrudan ve olduğu gibi aktarılır.
2. Tırnak İşareti: Konuşulan sözler tırnak içinde yazılır.
3. Orijinal Biçim: Söylenen sözlerin orijinal biçimi korunur, zaman ve zamirler değiştirilmez.

Doğrudan Anlatım Örnekleri

1. Ali, “Bu işi bitirmemiz gerekiyor,” dedi.
2. Öğretmen, “Ödevlerinizi zamanında teslim edin,” diye uyardı.
3. Ayşe, “Bugün hava çok güzel,” diye düşündü.
4. Mehmet, “Sınavdan yüksek not aldım,” diye sevindi.
5. Canan, “Yarın sinemaya gidelim mi?” diye sordu.
6. Babası, “Saat dokuzda evde ol,” dedi.
7. Annesi, “Kahvaltını yapmadan dışarı çıkma,” diye tembihledi.
8. Ahmet, “Yaz tatilinde tatile gideceğiz,” diye planladı.
9. Zeynep, “Bu kitap çok ilginç,” dedi.
10. Hasan, “Yarın erken kalkmam lazım,” diye iç geçirdi.
11. Öğrenci, “Öğretmenim, bu soruyu anlayamadım,” dedi.
12. Kardeşi, “Ben de seninle gelmek istiyorum,” diye ısrar etti.
13. Ahmet, “Toplantı saat kaçta başlayacak?” diye sordu.
14. Elif, “Yeni bir bisiklet aldım,” dedi.
15. Ayşe, “Bu filmi daha önce izledim,” diye belirtti.
16. Mehmet, “Yarın hava yağmurlu olacakmış,” diye haber verdi.
17. Can, “Bu yıl üniversite sınavına gireceğim,” dedi.
18. Öğretmen, “Bu konuyu tekrar edeceğiz,” diye ekledi.
19. Ali, “Bu kitabı nereden buldun?” diye sordu.
20. Esra, “Bu yıl tatile İtalya’ya gideceğiz,” dedi.

Bu cümlelerde, doğrudan anlatım kullanılarak kişilerin söyledikleri sözler tırnak içinde ve aynen aktarılmıştır.

Mayıs 24, 2024 Okuma süresi: 7 dakika

20 adet kişileştirme (teşhis) cümlesi örneği:

1. Ağaçlar fırtınaya karşı inadına eğilmedi.
2. Rüzgar, kulaklarıma fısıldıyordu.
3. Güneş, bulutların arasından gülümseyerek çıktı.
4. Kitaplar, raflardan bana bakarak beni okumamı istiyordu.
5. Çiçekler, sabahın ilk ışıklarıyla dans ediyordu.
6. Deniz, gece boyunca hüzünlü şarkılar söyledi.
7. Yağmur, pencereme nazikçe dokunuyordu.
8. Saat, zamanı adeta koşarak iletmek istiyordu.
9. Ay, gökyüzünde gururla parlıyordu.
10. Toprak, yağmuru susamış gibi emdi.
11. Bahar, doğaya yeniden hayat veriyordu.
12. Kuşlar, ağaçlarda neşeyle sohbet ediyordu.
13. Yıldızlar, gökyüzünde göz kırpıyordu.
14. Rüzgar, ağaç dallarını şarkılar söyleyerek okşuyordu.
15. Nehrin suları, kayaların arasından mutlu bir şekilde akıyordu.
16. Dağlar, tüm ihtişamıyla dimdik duruyordu.
17. Bulutlar, gökyüzünde dans ederek dolaşıyordu.
18. Güller, sabahın serinliğiyle içlerini açıyordu.
19. Kediler, evin etrafında sakin bir şekilde dolaşıyordu.
20. Çimenler, güneşin altında parlıyordu.

Bu cümlelerde, cansız varlıklar veya doğa olayları insana özgü nitelikler veya eylemlerle ifade edilmiştir.

Mayıs 21, 2024 Okuma süresi: 8 dakika

Adaptasyon: 1. Yabancı kökenli bir tiyatro eserini, lokal kültüre uygun şekilde uyarlamak. 2. Bir romanın veya hikâyenin sinema ya da televizyon dizisi olarak yeni bir formata dönüştürülmesi.

ahenk: Herhangi bir durumda veya yapıda estetik uyumluluk.

akıcılık: Yazıların veya ifadelerin okurken kesintisiz ve rahat bir şekilde akması.

akrostiş: Her dize başının sıralı bir biçimde okunduğunda gizli bir kelime veya mesaj ortaya çıkaran şiir biçimi.

alegori: 1. Karmaşık bir kavramı veya durumu daha basit ve anlaşılır bir temsil aracılığıyla açıklama yöntemi. 2. Sanatsal bir eserde, gerçek öğelerin sembolik anlatımlarla ifade edilmesi.

aliterasyon: Şiir veya yazıda, ses uyumu yaratmak amacıyla benzer harflerin veya seslerin tekrar edilmesi.

anıştırma: Bir konuyu veya olayı hatırlatıcı bir şekilde dile getirme.

B –

bağlam: Olayların, durumların veya ilişkilerin bütününü ve birbirleriyle olan ilişkisini tanımlayan dilbilimsel terim.

bakış açısı: Bir konuyu incelemek için seçilen özel yönlendirme veya düşünce tarzı.

belgesel roman: Toplumsal olaylar veya tarihsel belgelerden esinlenerek yazılan roman türü.

D –

deneme: Kişisel görüşler ve eleştirel düşüncelerle süslenmiş, konu üzerine derinlemesine düşündüren düzyazı çalışması.

dramatik: 1. Tiyatro ile özdeşleşen; sahne sanatlarına has özellikler gösteren. 2. İçerisinde çatışmalar ve gergin anlar bulunan; bu tür dramatik yapıların insan ilişkileri üzerinde yarattığı etki. 3. Güçlü duygusal tepkilere neden olan. 4. Duygusal derinliği olan ve izleyiciler üzerinde etkileyici bir his uyandıran.

edebi dil: Yazınsal eserlerde kullanılan özgü ve estetik değer taşıyan dil formu.

edebî eser: Edebiyatın çeşitli dallarında üretilmiş, sanatsal bir değeri olan yazılı ya da sözlü eser.

eleştiri: Bir sanat ya da edebiyat eserini tüm yönleriyle değerlendirip detaylı bir şekilde yorumlama ve analiz etme işlemi.

F –

fıkra: Gazete ve dergilerde belirli bir alan içinde güncel konuları tartışan, okuyucuya sunulan kısa yazı türü.

G –

folklor: Bir toplumun geleneksel bilgilerini, kültürel ögelerini ve yaşam biçimlerini inceleyen bilim dalı.

geleneğe: Toplumun tarih boyunca aktardığı, kuşaktan kuşağa geçen kültürel değerler, bilgiler ve davranış kalıpları.

gelişim romanı: Bir karakterin veya topluluğun hayatının farklı evrelerini, bu evrelerin psikolojik ve toplumsal değişimlerini detaylı bir şekilde anlatan edebi eser türü.

H –

halk romanı: Genelde toplumun geniş kesimlerince ilgi gören, seri üretim yoluyla yayımlanan ve sıklıkla popüler temaları işleyen roman türü.

İ –

iletişim: İnsanlar arasında düşünce, bilgi ve duyguların çeşitli araçlar ve yöntemlerle aktarılması süreci.

inceleme: Belirli bir konu hakkında derinlemesine bilgi sağlayan, detaylı ve analitik yaklaşım içeren yazılı eser veya çalışma.

islev: Bir nesne ya da kişinin belirli bir amaç doğrultusunda üstlendiği görev ya da işlev.

izlenim: Bir olayın veya durumun bireyler üzerinde bıraktığı duygusal veya zihinsel etki.

– **izlenimcilik**: Gerçekliği olduğu gibi yansıtmak yerine, kişinin duygusal ve bireysel algılarına göre anlatılan sanat akımı.

– **Karagöz**: Geleneksel Türk gölge oyunu, karakterlerin ve hikayelerin gölgeler aracılığıyla anlatıldığı bir tiyatro formu.

– **karşılaştırmalı edebiyat**: Farklı dillerde ve kültürlerde yazılmış eserlerin birbiriyle karşılaştırılması, bu eserler arasındaki benzerlik ve farklılıkların incelenmesi.

– **kavram**: Bir düşünce veya fikrin zihinde oluşturduğu genel ve soyut tasarım.

– **kinaye**: Söylenenin ötesinde anlamlar taşıyan, mecazi kullanımlar içeren ifade biçimi.

– **kuram**: Teorik çerçevede, belirli bir bilgi birikimi üzerine kurulu düşünceler bütünü. Bilimsel hipotezler ve varsayımların sistemli bir şekilde incelenmesi.

– **kurmaca**: Gerçek dışı, hayali; tamamen yazarın yaratıcılığına dayanan kurgusal tasarımlar.

– **lirizm**: Kişisel duyguların ve tutkuların esin kaynağı olarak kullanıldığı, duygusal bir anlatım biçimi.

– **metin**: Yazılı veya sözlü iletişimde kullanılan, dil ve anlam özelliklerini barındıran yazılı veya sözlü eser.

– **mitoloji**: Efsaneler ve mitler aracılığıyla, eski uygarlıkların tanrılarını, kahramanlarını ve doğaüstü olaylarını anlatan bilim dalı.

– **monolog**: Sahne sanatlarında bir karakterin tek başına seyirciye ya da kendine hitaben yaptığı uzun konuşma.

– **nesnel**: Gerçekleri kişisel duygulardan bağımsız, tarafsız ve objektif bir şekilde yansıtan yaklaşım.

– **nükteli**: Espri yoluyla, genellikle ince bir zeka ürünü olarak karşımıza çıkan sözlü veya yazılı ifade.

– **olgu romanı**: Yalnızca gerçek olaylara odaklanan, karakter ve olay gelişiminin derinlemesine incelendiği roman türü.

– **otobiyografi**: Yazarın kendi yaşam öyküsünü anlattığı, kişisel deneyimlerine dayanan yazınsal eser.

– **öznel**: Kişisel görüş, duygu ve düşüncelere dayanan; objektif olmayan, bireysel yaklaşım.

– **ritim**: Yazıda veya konuşmada belirli bir akıcılık ve vurgu düzeni; dilin müzikalitesini ön plana çıkaran yapı.

– **röportaj**: Gazetecilerin veya yazarların bir konu hakkında bilgi edinmek amacıyla yaptığı, soru-cevap şeklindeki diyaloglar.

– **sahne**: Tiyatro ve gösteriler için özel olarak düzenlenmiş, izleyicilerin olayları rahatça görebileceği alan.

– **sanat**: İnsan duygularını ve düşüncelerini estetik bir biçimde ifade etme çabası.

– **seyahatname**: Seyahat eden kişilerin gördükleri yerler ve yaşadıkları deneyimler üzerine yazdıkları eserler.

– **söyleşi**: İki veya daha fazla kişinin katıldığı, belirli bir konu üzerine yapılan

konuşmalar; diyalog formatında ilerleyen edebi tür.

– **teknik**: Bir işi gerçekleştirmede kullanılan yöntemler bütünü; belirli bir sanat veya meslek dalında uygulanan pratik bilgiler.

– **türkü**: Anadolu’ya özgü, genellikle halk arasında söylenen, duygusal içerik taşıyan müzik türü.

– **üslup**: Bir yazarın veya sanatçının eserlerinde görülen, kişisel karakteristiklerin ve düşünce yapısının baskın çıktığı ifade biçimi.

– **yığın romanı**: Kesintisiz bir heyecanı ve olay akışını koruyarak okuyucunun ilgisini sürekli canlı tutmayı hedefleyen roman türü.

– **zihniyet**: Bir toplum veya bireyin dünya görüşünü, düşünce ve değer yargılarını ifade eden terim.

Mayıs 20, 2024 Okuma süresi: 14 dakika

Paragraf Yorumu

Giriş

Paragraf soruları, bilgi gerektiren değil, anlamaya dayalı sorulardır. Bu nedenle, bu tür soruları çözebilmek için anlamak ve özellikle anlamı doğru yorumlayabilmek önemlidir.

Anlamayı, anladığımızı yorumlamayı ve bu yorumları seçeneklerde bulmayı gerektiren beceriler, paragraf sorularını çözmek için hayati öneme sahiptir.

Paragraf sorularında başarılı olmak için anlamayı ve yorumlamayı engelleyen unsurlar ortadan kaldırılmalıdır. Bu unsurlar şunlardır:

• Parçayı gördüğünde korkuya kapılma,
• Anlamayacağım önyargısı taşıma,
• Yavaş ve yanlış okuma alışkanlığı,
• Parçanın içeriğine nüfuz edememe,
• Parçadaki bir ifadeye takılarak bütünden kopma,
• Zihnimizin paragraf türü sorulara alışık olmaması,
• Düşünme tarzının yavaş işlemesi,
• Dil ve okuma zekâsının yeterince gelişmemiş olması.

ÖSYM, paragraf soruları aracılığıyla, okuyan, okuduğunu anlayan ve anladığını açık yargılar hâline dönüştürebilen (yorumlayan) öğrencileri diğerlerinden ayırt etmeyi hedefliyor. Dolayısıyla, okuma ve doğal olarak dil zevki gelişmemiş öğrenciler için bu alandaki sorular kolay değildir. Bu yüzden okumayı ihmal edilemez bir alışkanlık olarak benimsemeliyiz. Bu amaçla öncelikle:

• Deneme, araştırma-inceleme, eleştiri, makale, çeviri türündeki yazıları okumalı,
• Üniversite giriş sınavlarında sorulan soruları titizlikle incelemeliyiz.

Paragraf sorularının belirli bir dili, anlatımı ve yapısı vardır. Bu sorular, çok çeşitli yönlerden birbirine benzer; dolayısıyla çıkmış soruların iyice incelenmesi, sindirilmesi bize önemli bir avantaj sağlayacaktır.

Paragraf Sorularıyla İlgili Bazı Açıklamalar

6.1 Soru Alanlarını Tanıyalım

Paragrafla ilgili soru biçimleri ve soru cümleleri çok çeşitli olmakla beraber temel bazı alanlara yöneliktir. Bu alanlar kısaca şunlardır:

• Ana düşüncenin veya ana duygunun bulunması,
• Yardımcı düşüncelerin bulunması,
• Eksik bırakılan parçanın tamamlanması,
• Parçadan çıkarılabilecek yargılar,
• Başlık,
• Paragrafın yazılış amacı, hangi soruya karşılık olarak yazıldığı,
• Yazarla veya anlatılan kişiyle ilgili nitelikler,
• Parçanın özetlenmesi.

Paragraf yapısı ve anlatım biçimlerine ilişkin soruları, ilgili konuları ayrı birer başlıkla incelediğimizden burada ayrıca ele almıyoruz.

6.2 Bilinmesi Gerekli Kavramlar Vardır

Genelde anlam konularıyla ve özellikle paragrafla ilgili bazı kavramların bilinmesi, bu tür soruların çözümüne katkı sağlar.

• Paragraf: Bir duygu veya düşünceyi çeşitli anlatım tarzlarından yararlanarak bir ana düşünce etrafında ele alan, inceleyen, anlatan ve kendi iç bütünlüğü olan cümlelerin oluşturduğu yazı bölümüdür.
• Konu: Ortaya konan veya konmak istenen herhangi bir anlatımda, bahsedilen, ele alınan olay, durum, yargı, düşünce… “Ne anlatılıyor, neden bahsediliyor?” sorularının cevabı, konuyu bulmaya yöneliktir.
• Yargı: Sonuç, hüküm. Verilerden, gözlemlerden veya anlatılanlardan ulaşılan sonuç, çıkarım.

Ana Düşünce

İşlenen konuyla anlatılmak istenen düşünce, yargı veya karşı tarafa iletilmek istenen mesaja ana düşünce denir. Paragraflar, bir ana düşünceyi karşı tarafa iletmek için yazılır. Ana düşünce genellikle tek bir cümlede ifade edilir. Ancak, bu cümlenin açıklanması, genişletilmesi ve gerekçelendirilmesi paragrafı oluşturur. Bu tür paragraflardaki tüm diğer cümleler ana düşünceyi destekler, bu cümle çerçevesinde ve ona bağlı olarak gelişir. Bu yüzden ana düşünce cümlesi diğer cümlelerden daha kapsamlıdır ve onlara hükmeder.

Bir duyguyu anlatan parçalarda ana düşüncenin yerini ana duygu alır.

Yardımcı Düşünce

Ana düşünceyi desteklemek için oluşturulan yargılara yardımcı düşünce denir. Yardımcı düşünceler, ana düşünceyi oluşturur veya ona ulaşan yoldaki işaret levhalarıdır.

Başlık

Anlatılanı, konuyu belirginleştiren, temsil eden, içerikle ilgili sözcük veya sözcük grubudur.

Bazı Sözlerin Anlamını İyice Öğrenelim

Bir metnin anlaşılması, çözümü anlatım aracı olan sözcüklerin anlamının bilinmesine bağlıdır. Anlamını bilmediğimiz her sözcük, parçanın anlaşılmasını zorlaştıracaktır. ÖSYM’nin gerek eski sınav sistemlerinde gerekse bugünkü TYT ve AYT’deki paragraf sorularına dikkat edildiğinde bazı kavramların sıkça kullanıldığını görüyoruz. Çünkü seçilen paragrafların benzer bir üslubu ve ortak konuları vardır. Bu benzerlikler ve sıklık, seçilen sözcüklerde de kendini gösterir.

Aşağıdaki sözcüklerin anlamını bilip bilmediğinizi kontrol edelim:

• Artistik: Sanatla ilgili, sanatsal.
• Aktüel: Güncel, çağdaş.
• Anlatı: Bir olayın ya da olayların yazılı veya sözlü olarak anlatılması.
• Boyut: Bir şeyin kapsamı, genişliği, büyüklüğü.
• Beğeni: Hoşlanma, takdir etme.
• Biçem: Üslup, tarz.
• Çağdaş: Aynı dönemde yaşayan veya var olan.
• Çağrışım: Bir düşüncenin başka bir düşünceyi hatırlatması.
• Çelişki: Birbirine aykırı düşme durumu.
• Devinim: Hareket, kımıldanma.
• Devşirmek: Toplamak, bir araya getirmek.
• Dram (Dramatik): Üzüntü verici, trajik olay.
• Diyalog: Karşılıklı konuşma.
• Durağan: Hareketsiz, sabit.
• Eleştirel: Eleştiri içeren.
• Estetik: Güzellik ve zevk duygusuyla ilgili.
• Folklor: Bir halkın gelenekleri, görenekleri, inançları ve sanatları.
• Güdümlü: Belirli bir amaç doğrultusunda yönlendirilmiş.
• İç Konuşma: Kişinin kendi kendine konuşması.
• Günce: Günlük, gün be gün tutulan yazı.
• Gereksinim: İhtiyaç.
• İmlet: Anlam taşıyan, anlam ifade eden.
• İletişim: Haberleşme, bilgi alışverişi.
• İmge: Zihinde canlanan görüntü.
• İnmek: Azalmak, düşmek.
• İvedi: Acele, acil.
• Kalıcılık: Süreklilik, devamlılık.
• Kanıksamak: Alışmak, sıradan hale gelmek.
• Kapıağzı: Evin giriş kısmı, antre.
• Kurmaca: Gerçek olmayan, hayal ürünü.
• Monolog: Tek kişilik konuşma.
• Orijinal: Asıl, özgün.
• Özdeş: Aynı, benzer.
• Özgü: Bir şeye veya birine ait olan, özel.
• Özgün: Kendine has, orijinal.
• Özveri: Fedakârlık.
• Özümsemek: Benimsemek, içselleştirmek.
• Öykünme: Taklit etme, benzemeye çalışma.
• Öykülemek: Hikaye olarak anlatmak.
• Popüler: Halk arasında yaygın, çok bilinen.
• Realite: Gerçeklik.
• Realist: Gerçekçi.
• Salt: Sadece, yalnızca.
• Sav: Tez, iddia.
• Sentez: Birleşim, bir araya getirme.
• Tem: Temel düşünce, ana tema.
• Üslup: Anlatım tarzı, biçem.
• Yazım: Yazma şekli, imla.
• Yazın: Edebiyat.
• Yadsımak: Reddetmek, inkar etmek.
• Yarat: Oluşturmak, meydana getirmek.
• Yergi: Eleştiri, hiciv.
• Yeti: Beceri, yetenek.

Paragraf Soruları da Diğer Sorular Gibidir

Paragraf soruları, diğer soru türleri gibi kolay, orta ve zor olarak ayrılabilir. Bu soruların uzun olması, onların çözülemez olduğu anlamına gelmez. Aslında, paragraf sorularının uzunluğu, bir dil bilgisi sorusunun çözüm süresinden daha fazla zaman almaz. Ayrıca, paragraf soruları ek bilgi gerektirmediğinden, çözüm süreci daha basit olabilir.

6.6 Yorum Sorularını Değerlendirin, Ancak Onlarla Tartışmayın

Yorum soruları ile tartışmak zaman kaybına neden olur. Parçada verilen bilgilerle çözüme ulaşmalıyız; dışarıdan bir şeyler eklemeye çalışmak gereksizdir. Parçanın bizim bilgilerimizle desteklenmesi veya çelişmesinin hiçbir önemi yoktur. Verilen parçayı sahiplenmek, metne mesafeli yaklaşmayı sağlar. Seçenekleri, kendi doğrularımızdan sıyırarak, parçada verilen bilgilere göre değerlendirmeliyiz.

6.7 Hızlı Okuma ile Paragrafları Kısaltmak

Uzun paragrafların fazla zaman alacağını düşünenler için “hızlı okuma” tekniği ile süreyi kısaltmak mümkündür. Okuma, bir araçtır; anlama ve çözüme ulaşma ise amaçtır. Bu nedenle, olabildiğince hızlı okumalıyız, ancak anlamayı zorlaştıracak kadar hızlı olmamalıdır. Paragrafı yeniden okumayı gerektirecek hızdan kaçınılmalıdır.

Paragraf soruları uzun olabilir, ancak anlatımı son derece açık olabilir. Aynı zamanda, kısa ama zor anlaşılır sorular da mevcuttur. Bu nedenle, ön yargılı olmamak çok önemlidir. Kolay görünen zor sorular olduğu gibi, zor görünen kolay sorular da vardır.

Yukarıdaki açıklamaların her biri, paragraf çözümünde yararlanılacak önemli noktaları içerir. Farklı kaynaklarda genişçe anlatılan paragrafın bölümleri (giriş, gelişme, sonuç) konusuna burada değinmiyoruz.

6.8 Paragraf Sorularının Çözümüne İlişkin Bazı Tespitler

Bir düşünceyi konu edinen paragraflar, ana düşünce cümlesi etrafında şekillenir. Bu cümle genellikle paragrafın başlığını oluşturur. Bazı sorular, metnin ana fikrini bulmamızı gerektirir.

Bazen, ana düşünce yargı cümlesi olarak sunulduktan sonra, onu somutlaştırmak ve pekiştirmek için örnekler verilir. Ana düşünce net değilse, onu destekleyen cümleye kadar devam edilir.

Ana düşünce genellikle paragrafın ilk veya son cümlesinde bulunur. Ancak, bu her zaman geçerli değildir. Paragrafın tamamı mantıklı bir bütünlük içinde yer almalı ve geniş bir kapsamda ele alınmalıdır.

Paragrafların başında, sonunda veya ortasında bozukluk varsa, diğer bölümleri gözden geçirip yeniden düzenlemek gerekebilir. Bu soruların çözüm şekli, diğerlerinden pek farklı değildir. Önemli olan, parçanın anlamını bozmadan düzenlemektir.

Sık yapılan bir hata, cümlelerin şekilsel uyumluluğuna aldanmak ve anlamı ikinci planda tutmaktır. Önce anlamak gerektiğini unutmamalıyız.

Olumsuz köklü soruların (yardımcı düşünce soruları) seçeneklerini, parçadan doğru bir şekilde alarak güvenle çözebiliriz. Seçeneklere ilişkin ipuçları, genellikle metin içinde bulunur. Yani, cümle A’dan B’ye doğru değişir.

6.9 Paragrafta Bir Düşünceyi Vurgulamak

Bir paragrafın yazılış amacı mutlaka vardır. Yazar, düşüncesini ve duygusunu okuyucuya iletmek ister. Bunu yaparken, belirli bir amacı da vardır. Parçanın ana düşüncesi, yazarın iletmek istediği ana mesajdır. Bu mesajı anlamak ve tek cümleyle ifade edebilmek önemlidir.

Parçayı okuduktan sonra, üzerinde en çok durulan noktayı düşünmeliyiz. “Yazar ne anlatmak istiyor?” sorusunu kendimize sormalıyız. Yazar, birçok ayrıntıya ve örneğe yer vermiş olabilir; ancak bunlar, ana fikri desteklemek içindir. Bize düşen ise, bu ana mesajı anlamaktır.

Mayıs 20, 2024 Okuma süresi: 7 dakika

Bazı Kavramların Karşıtlarını Mutlaka Bilmeliyiz

Cümle yorumu sorularında, gerek öncüllerde, gerek seçeneklerde bazı önemli kavramlar sürekli karşımıza çıkar; cümleler veya seçenekler bu kavramlar üzerinde gelişir, yükselir. Bu kavramların karşıtlarını burada inceleyelim ve kendimize mal edelim.

Özgünlük

• Tanım: Kişiye özgü yaklaşım, düşünce ve tarzların tümüne verilen ad. Kişiyi başkalarından ayıran nitelikler.
• Karşıtı: Taklit. Başkalarına öykünme, özgünlükten yoksun olma.

Sıradanlık

• Tanım: Genelin dışına çıkacak nitelikleri olmama, seçkin olmayan, basit.
• Karşıtı: Özgünlük. Farklı ve kendine has özellikler taşıma.

Kalıcılık

• Tanım: Zamanla değerinin kaybolmaması, eskimeyip yok olup gitmeme.
• Karşıtı: Geçicilik. Kısa süre içinde değerini yitirme.

Ulusallık-Yerellik

• Tanım: Ulusal değerleri öne çıkarma, bu değerlere göre hareket etme.
• Karşıtı: Evrensellik. Tüm insanlığa ait, tüm insanlıkça bilinip benimsenen.

Evrensellik

• Tanım: Tüm insanlığa ait, tüm insanlıkça bilinip benimsenen.
• Karşıtı: Yerellik. Sadece belirli bir bölge veya kültüre özgü olma.

Yalınlık

• Tanım: Süssüz, sanatsız anlatım.
• Karşıtı: Süsleme. Anlatımı daha gösterişli hale getirme.

Duruluk

• Tanım: Anlatımda gereği kadar sözcük kullanma, gereksiz sözcük kullanmama.
• Karşıtı: Aşırılık. Gereğinden fazla sözcük kullanma.

Nesnellik

• Tanım: Tarafsız (objektif) bakış, yorum katılmayan sözlerin niteliği.
• Karşıtı: Öznellik. Kişisel görüş ve duyguların ifade edilmesi.

Akıcılık

• Tanım: Bir eserin sürükleyici bir dille yazılmış olup kesintisiz okunabilme niteliği.
• Karşıtı: Durgunluk. Akıcılıktan yoksun, sıkıcı anlatım.

Açıklık

• Tanım: Anlatılanların kolayca anlaşılabilmesi, farklı anlamlara çekilememesi, netlik.
• Karşıtı: Kapalılık. Anlatımın anlaşılmaz veya çok anlamlı olması.

Derinlik

• Tanım: Bir eserde az sözle çok şey anlatılmış olması durumu.
• Karşıtı: Yüzeysellik. Anlatımın yüzeyde kalması, derinlikten yoksun olması.

Doğallık

• Tanım: Dilin kullanıldığı şekline uygun olması, yapay olmaması.
• Karşıtı: Yapaylık. Anlatımın doğal olmayıp, zoraki veya sahte olması.

Öykünme

• Tanım: Başkalarını taklit etme, onların yolunu izleme.
• Karşıtı: Özgünlük. Kendine özgü özellikler taşıma.

Üslup (Biçem)

• Tanım: Anlatım özellikleri, dilin kullanılması şekli.
• Karşıtı: Üslupsuzluk. Anlatımda belirli bir tarzın olmaması.

Ölçüt

• Tanım: Kriter, ölçmede kullanılan değerler.
• Karşıtı: Keyfilik. Belirli bir ölçüte dayanmama.

Yazın Türleri

• Tanım: Yazınsal türler; hikâye, roman, tiyatro, şiir, deneme…
• Karşıtı: Belirtilmemiş.

Eleştirel Bakış

• Tanım: Bir olaya, esere, kişiye olumlu veya olumsuz yönlerden bakmak.
• Karşıtı: Kabul. Eleştirisiz, olduğu gibi kabul etme.

Özdeşleşmek

• Tanım: Kendini, karşısındakilerle bir kabul etmek.
• Karşıtı: Ayrışmak. Kendini, karşısındakilerden farklı görme.

Yazınsal Yaratı

• Tanım: Edebi eser.
• Karşıtı: Belirtilmemiş.

İleti

• Tanım: Bir eserin taşıdığı mesaj, vurgu.
• Karşıtı: Yanıltıcı mesaj. Anlatılmak istenenin dışında anlamlar çıkaran mesaj.

Göreceli

• Tanım: Kişiden kişiye, zamandan zamana değişebilen, kesin olmayan.
• Karşıtı: Mutlak. Değişmeyen, herkes için aynı olan.

Elbette, kavramlar bunlarla sınırlı değil; sizler de önemli gördüğünüz ve anlamını tam olarak bilmediğiniz kavramları mutlaka zihninizde netleştirin.

Mayıs 20, 2024 Okuma süresi: 4 dakika

Cümleyi Yorumlamak Ne Demektir?

Sokakta yürürken arkadaşınızla karşılaştınız, onunla bir süre sohbet ettiniz ve ardından ayrıldınız. Arkadaşınız size “Kendine iyi bak!” dedi. Bu basit cümle aslında çok sayıda anlam içerebilir. “Kendine iyi bak” ifadesi, bir yandan hoşça kal demek olabilirken, diğer yandan arkadaşınızın sizin sağlığınızı önemsediği anlamına da gelebilir. Cümleyi yorumlamak, bu tür çoklu anlamları ve gizli mesajları açığa çıkarmak, cümlede belirtilen düşünceleri, duyguları ve niyetleri çözümlemektir.

Zaman zaman konuşmalarda veya yazılarda, söylenmek istenen şeyin altında yatan daha derin anlamlar ve mesajlar bulunur. Konuşmacının veya yazarın, kullandığı sözcüklerle aslında neyi ifade etmek istediğini anlamak, verilen cümlenin yorumlanmasını gerektirir. Örneğin, “Aslında bu durum hiç de hoşuma gitmedi” cümlesi, yüzeyde bir hoşnutsuzluk belirtisi olarak görülebilir, ancak derinlemesine incelendiğinde, daha ciddi bir memnuniyetsizliği veya hayal kırıklığını ifade ediyor olabilir.

Bu gibi yorumlamalar, konuşulan veya yazılan her sözcüğün ve cümlenin ardında yatan anlamları ve mesajları ortaya çıkarmak amacıyla yapılır. Özellikle sınavlarda, verilen cümlelerin anlamlarını, vurgulanan düşünceleri ve niyetleri çözümlemek önemlidir.

Bu Konu Hangi Soru Tarzlarıyla Karşımıza Çıkar?

Cümle yorumu, bir cümleden çıkarılabilecek yargıları belirlemek ve cümlenin aslında neyi ifade ettiğini anlamak amacıyla yapılır. Bu konuda karşılaşabileceğimiz soru tarzları şunlardır:

• Verilen bir cümlede vurgulanmak istenen düşünce nedir?
• Verilen cümleden çıkarılabilecek yargılar nelerdir?
• Verilen cümlenin asıl anlamı nedir?
• Önceki cümledeki anlam ve yargı nedir?
• Eksik bir cümlenin tamamlanması nasıl olur?
• Yakın anlamlı cümlelerin bulunması.
• Farklı bir düşünceyi vurgulayan cümle nedir?

Bu tarz sorular, cümlede ifade edilmek istenen düşüncenin, duygunun ve mesajın ne olduğunu belirlemeyi hedefler. Cümlede geçen sözcüklerin anlamları, bağlamları ve kullanım şekilleri, cümle yorumunu yaparken dikkate alınmalıdır.

Bazı Kavramların Karşıtlarını Mutlaka Bilmelisiniz

Cümle yorumu yaparken, çeşitli özelliklerin ve kavramların karşıtlarını bilmek de önemlidir. Bazı kavramların karşıtlarını bilmek, cümledeki anlamı ve vurguyu daha iyi çözümlememize yardımcı olabilir. İşte bazı önemli kavramlar ve karşıtları:

• Özgünlük – Taklit
• Sürekilik – Geçicilik
• Kalıcılık – Fani
• Ulaşılabilirlik – Ulaşılmazlık
• Evrensellik – Yerellik
• Yalınlık – Dürüstlük
• Nesnellik – Öznellik
• Açıklık – Kapanıklık
• Derinlik – Yüzeysellik
• Doğallık – Yapaylık
• Öykünme – Yenilik
• Eleştirel Bakış – Kabul Etme
• Özdeşleşmek – Ayrışmak
• Yazınsal Yaratı – Bireysel Anlatı
• İleti – Yanıltıcı Mesaj
• Göreceli – Mutlak

Bu kavramlar, dilin ve ifadenin inceliklerini anlamak için gereklidir. Özellikle sınavlarda ve edebi metinlerde, bu kavramların doğru anlaşılması ve yorumlanması önemlidir. Bu sayede, verilen cümlenin veya metnin derin anlamını ve yazarın asıl amacını daha iyi kavrayabiliriz.

Mayıs 20, 2024 Okuma süresi: 3 dakika

Paragrafta Anlatım Biçimleri

4.1 Paragrafta Anlatım Biçimleri

Bir düşünceyi iletmenin, bir olayı aktarmanın ya da bir konuyu açıklamanın çeşitli yolları vardır. Paragrafın ana anlatım biçimleri şu şekilde sıralanabilir:

• Açıklama: Konuyu ayrıntılarıyla ele alarak, bilgi verme amacı güden yazılardır.
• Tartışma: Farklı görüşlerin karşılaştırılması, eleştirilmesi ya da savunulmasıdır.
• Betimleme: Varlıkların, olayların ya da kişilerin özelliklerini ayrıntılarıyla tasvir eden yazılardır.
• Öyküleme: Olayları ve durumları anlatan, okuyucunun zihninde canlandıran yazılardır.

Bu anlatım biçimleri, yazarın iletmek istediği mesajın en etkili şekilde iletilmesini sağlar. Örneğin, bir durumun nasıl geliştiğini açıklamak için öyküleme, bir kişiyi ya da nesneyi detaylı tanıtmak için betimleme kullanılır. Bir düşünceyi savunmak veya çürütmek için tartışma, bilgi vermek için ise açıklama yöntemi tercih edilir.

4.2 Olay Anlatımına Yaslanan Bir Anlatım Biçimi: Öyküleme (Hikâye Etme)

Öyküleme, yaşanan ya da kurgulanan olayları sıralı bir şekilde aktarma biçimidir. Bu anlatım türü, genellikle olay örgüsü, zaman ve mekân unsurlarını içerir. Hikâye, roman, destan ve masal gibi edebi türlerde sıkça kullanılır.

Örneğin, “Kuruyan ağaçların bu yaz nasıl yeşerdiğini ve kuşların yuva yapmaya başladığını gördüm.” cümlesi, öyküleme ile anlatılan bir duruma örnek verilebilir. Bu tür anlatım, okuyucuyu olayın içine çeker ve hayal gücünü harekete geçirir.

4.3 Varlıkların Ayrıntılı Özelliklerini Anlatma Yöntemi: Betimleme (Tasvir Etme)

Betimleme, varlıkların belirgin özelliklerini, detaylı ve canlı bir şekilde anlatma yöntemidir. Görsel ögeleri kullanarak, okuyucunun zihninde belirgin bir resim oluşturmayı amaçlar. Bu anlatım biçimi, nesneleri, insanları, mekânları ve olayları tasvir ederken ayrıntılara odaklanır.

Örneğin, “Deniz masmavi ve dalgalar köpük köpüktü, sahil boyunca uzanan beyaz kumlar güneşin altında parlıyordu.” betimleme yönteminin kullanıldığı bir cümledir. Betimleme, okuyucunun gözünde canlı bir resim oluşturarak, metnin daha etkileyici olmasını sağlar.

Anlatım Biçimlerinin Karşılaştırılması

Bir paragrafta kullanılan anlatım biçimleri, yazının amacına göre değişir. Bilgilendirici bir yazıda açıklama ve betimleme, hikâye anlatımında ise öyküleme öne çıkar. Tartışma ise, bir fikri savunmak veya eleştirmek için kullanılır. Bu anlatım biçimlerini doğru ve etkili bir şekilde kullanmak, yazının amacına ulaşmasını sağlar.

Mayıs 19, 2024 Okuma süresi: 4 dakika

Sözcük : Kelime

• Kelime, dilin anlamlı en küçük birimidir.
• Duygu ve düşünceler, kelimeler aracılığıyla ifade edilir.
• Bu nedenle kelimeler, duygu ve düşünceleri temsil eden semboller/göstergelerdir.
• Kelimeler, kavramların sesli ifadeleridir.
• Bazı kelimeler tek başına anlam taşır; duygu, düşünce, varlık, durum bildirir:
  • Mutluluk, bilgi, ağaç, uyumak…
• Bazı kelimeler tek başına anlam taşımaz; cümle içinde görev ifade eder veya anlam ilişkisi kurar:
  • -ve, ama, hatta, göre, kadar, gibi…

Anlam Çeşitleri

1. Temel (Gerçek) Anlam

• Kelimeler, genellikle birden çok kavramı ifade eder. Bu anlamlar, kelimelerin kullanıldıkları bağlama göre belirlenir.
• Temel anlam, bir kelimenin bağlamdan bağımsız akla ilk gelen anlamıdır.
• Kelimenin temel anlamıyla kullanılması, tek başına iken taşıdığı anlam ile cümle içinde (bağlamda) kazandığı anlamın örtüşmesidir.
• Temel anlam, bir kelimenin ifade ettiği ilk kavramdır.
• Kelime, tek başına iken temel anlamıyla düşünülür.

Örnekler:

• Ağız kelimesinin ifade ettiği ilk kavram, onun vücudun bir parçası olmasıdır.
  • Ağızda kolaylıkla eriyen bu ilacın yan etkisi yoktur.
• Açık kelimesinin bağlamdan bağımsız olarak akla gelen ilk anlamı, kapalı olmayan’dır. Aşağıdaki örnekte açık kelimesi temel anlamda kullanılmıştır.
  • Ve açık pencerelerden
  • Mavi gökle giren rüzgâr
• Çiğnemek kelimesinin ifade ettiği ilk kavram, ağza alınan bir şeyi dişlerle ezmek, öğütmek demektir.
  • Lokmaları uzun süre çiğnemek sağlığa yararlıdır.

Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılmış kelimeler gerçek anlamda kullanılmıştır:

• Kasabanın meydanında çocuklar çelik çomak oynuyor.
• Merdivenden düşen çocuğun ayağı incinmiş.
• Patlama, tepenin yamacında derin bir çukur açmıştı.
• Yanan ağaçların yerine, yenilerinin dikilmesine çalışılıyor.
• Bu yaz tatilinde kasabamızda çok eğlendim.
• Camın kırılmasıyla çocuklar oradan uzaklaştı.
• Üzüntü ve sevinçle karışık bir duygu yaşıyordu.
• Çocuklar babalarının güçlü olmasından gurur duyarlar.
• Merdivenlerden sessizce çıkıp kimseye görünmeden odasına gitti.

Mayıs 19, 2024 Okuma süresi: 24 dakika

Mayıs 19, 2024 Okuma süresi: 11 dakika