Yüklemi bakımından cümleler, cümlenin anlamını taşıyan yüklemin türüne göre ikiye ayrılır: Fiil cümlesi ve İsim cümlesi. Bu cümle türleri, cümlede kullanılan yüklemin yapısına bağlı olarak farklı anlam ve yapı özellikleri taşır. Aşağıda bu iki cümle türünü daha detaylı bir şekilde açıklayarak, her başlık için örnekler vereceğim.
Fiil cümlesi, yüklemi fiil olan cümlelerdir. Bu cümleler, bir iş, oluş, durum veya hareket bildiren yüklemler içerir. Fiil cümleleri, cümlenin hareket yönünü belirler ve zaman-mekan kavramlarıyla bağlantılıdır.
Bu örneklerde görüldüğü gibi, fiil cümlelerinin yüklemi daima bir eylemi veya durumu ifade eden bir fiildir. Cümlelerin anlamları, bu fiillerin anlamına göre şekillenir.
İsim cümlesi, yüklemi isim ya da isim soylu sözcük olan cümlelerdir. Bu cümleler bir varlık, nitelik veya durum bildirir. Yani bir hareket ya da fiil bildirmez, genellikle durum belirtirler.
Bu cümlelerde yüklem fiil değil, bir isim ya da sıfat olduğu için bu cümleler isim cümlesidir. Yani cümlede bir hareket değil, bir varlık ya da durum ifade edilmektedir.
İsim ve fiil cümleleri arasındaki fark, dilin farklı bağlamlarda nasıl kullanıldığını anlamak açısından önemlidir. Fiil cümleleri daha çok anlatı ve eylem vurgusu yaparken, isim cümleleri durumu veya özelliği anlatmak için kullanılır.
Bu ek örneklerle, isim ve fiil cümlelerinin nasıl kullanıldığını ve yüklemlerin türlerine göre cümlelerin nasıl farklılaştığını daha net bir şekilde görebiliriz.