Yan Cümlecik Nedir? Örneklerle DEtaylı Açıklama
Eylül 24, 2024 - Okuma süresi: 3 dakika
Yan Cümlecik Nedir?
Yan cümlecik, bir cümle içinde ana cümleyi tamamlayan veya ona ek bilgiler sunan, genellikle yüklemi fiilimsi, dilek-şart çekimli bir fiil ya da aktarma söz olan cümleciklere denir. Yan cümlecikler, cümlenin bir öğesi durumundadır ve çoğunlukla fiilimsiler içerir; bazen ise çekimli fiillerle oluşur.
Örnekler:
- Onu çizip bitirdi.
(Burada yan cümlecik fiilimsiden oluşmaktadır.)
- Bunu yaparsan işlem tamam olacak.
(Yan cümle, dilek-şart kipiyle çekimlenmiş bir fiilden oluşur.)
- Çok parası varsa bir vakfa bağışlasın.
(Yan cümlecik, ek fiilin şart çekiminden oluşmuştur.)
- Akşam size mutlaka uğrarım, demişti.
(İç cümle, yan cümlecik olmuştur.)
Not: Yan cümlecikler, cümlenin çeşitli öğelerini oluşturur. İşte bazı görevleri:
- Özne Görevi:
- Sınavı kazanması bizi mutlu eder.
(Burada yan cümlecik özne görevindedir.)
- Söyleyecek sözü olmayan yüksek sesle konuşur.
(Yan cümlecik yine özne görevindedir.)
- Nesne Görevi:
- Ağarmış saçları onu farklı biri yapmıştı.
(Yan cümlecik nesne görevindedir.)
- Dolaylı Tümleç Görevi:
- Ders çalışanlara herkes dua ediyordu.
(Yan cümlecik dolaylı tümleç görevindedir.)
- Zarf Tümleci Görevi:
- Yağmur kesilince herkes okula gitti.
(Yan cümlecik zarf tümleci görevindedir.)
Yan cümlecikler, cümledeki anlamı zenginleştirir ve cümle yapısını daha karmaşık hale getirir.