Basit sözcükler, yapım eki almamış ve başka bir sözcükle birleşmemiş sözcüklerdir. Kök halinde bulunan ve anlamı herhangi bir ekle değiştirilmemiş kelimeler basit sözcük olarak kabul edilir. Basit Sözcüklerin Özellikleri: Yapım Eki Almazlar: Basit sözcükler sadece çekim eki alabilirler (çoğul eki, iyelik eki, durum eki gibi). Kök Halindedirler: Her zaman kökten türememiş halleriyle kullanılırlar. Başka Sözcükle Birleşmezler: Birden fazla sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşmazlar. Basit Sözcük
Fiil (Eylem), bir işin, oluşun ya da durumun bildiren kelimelerdir. Türkçe dilbilgisinde temel ögelerden biri olan fiiller, cümleye hareket ve dinamizm katar. Fiiller, farklı zamanlarda, farklı kişiler tarafından gerçekleştirilebilir ve bu durumlar fiillerin çekimlenmesiyle ifade edilir. Fiillerin Özellikleri: Çekimli Olmaları: Fiiller, zaman, kip, kişi ve sayı eklerini alarak çekimlenebilirler. Bu sayede eylemin ne zaman, kim tarafından ve nasıl gerçekleştirildiği belirtilir. Yüklem Olmaları: Fiiller, cümlede yüklem
Ünlem, bir duyguyu, düşünceyi, seslenmeyi veya herhangi bir durumu aniden ifade etmek için kullanılan kelime veya kelime gruplarıdır. Ünlemler, genellikle cümle başında yer alır ve ünlem işareti (!) ile biterler. Ünlem Türleri ve Örnekleri: Duygu Bildiren Ünlemler: Sevinç, üzüntü, şaşkınlık, korku, kızgınlık, acıma, beğenme gibi duyguları ifade ederler. Örnekler: Ah! Ne kadar acı bir haber! Of! Yine mi yağmur yağıyor? Vay canına! Bu ne güzellik
Ek fiil, isim soylu sözcüklere gelerek onları yüklem yapan veya basit zamanlı fiillere gelerek onları birleşik zamanlı fiile dönüştüren “-i” (mek/mak) fiilinin zamanla kökünün eriyip sadece “-di, -miş, -se, -dır” eklerinden ibaret kalmış halidir. Ek Fiilin Görevleri: İsim veya İsim Soylu Sözcükleri Yüklem Yapar: Bu ev çok güzeldir. (sıfat + ek fiil) Ali öğretmen oldu. (isim + ek fiil) Dün hava çok soğuktu. (sıfat +
Deyimler, kelimelerin gerçek anlamlarından uzaklaşarak mecazi bir anlam ifade ettiği, kalıplaşmış söz gruplarıdır. Deyimler, genellikle bir durumu, duyguyu, düşünceyi veya olayı daha çarpıcı ve etkili bir şekilde anlatmak için kullanılır. Türkçenin zenginliğini ve ifade gücünü gösteren önemli bir unsurdur. Deyimlerin Özellikleri: Kalıplaşmış Söz Gruplarıdır: Deyimler, kelimelerin yerleri değiştirilemeyen, belirli bir kalıba sahip söz gruplarıdır. Örneğin, “ağzı açık kalmak” deyiminde kelimelerin sırası değiştirilemez. Mecazi Anlam Taşırlar:
Atasözleri, uzun deneyimler sonucu ortaya çıkmış, toplum tarafından benimsenmiş ve kalıplaşmış öğütler, özlü sözlerdir. Genellikle mecazi anlamlar taşırlar ve kısa, özlü bir şekilde hayatın gerçeklerini, tecrübeleri ve ahlaki değerleri ifade ederler. Atasözlerinin Özellikleri: Kısa ve Özlü Olmaları: Atasözleri, az kelimeyle çok şey anlatır. Bu nedenle akılda kalıcıdırlar ve kolayca hatırlanırlar. Mecazi Anlamlar Taşımaları: Atasözleri, genellikle gerçek anlamının dışında, mecaz yoluyla bir mesaj verirler. Bu sayede
Betimleme, bir varlığı, nesneyi, yeri, kişiyi, olayı ya da duyguyu, okuyucunun veya dinleyicinin zihninde canlanacak şekilde ayrıntılarıyla anlatmaktır. Kelimelerle resim çizme sanatı olarak da tanımlanabilir. Betimlemede amaç, anlatılanı okuyucunun veya dinleyicinin beş duyusuna hitap ederek zihninde somutlaştırmasını sağlamaktır. Betimlemenin Özellikleri: Gözlem Gücü: Betimleme, dikkatli bir gözlem yeteneği gerektirir. Betimleyecek kişi, betimleyeceği nesneyi, kişiyi veya mekanı tüm ayrıntılarıyla gözlemlemeli ve bu gözlemlerini yazıya aktarmalıdır. Zengin Kelime
Türkçe: Sözcükte Anlam Cümlede Anlam Paragrafta Anlam Söz Yorumu Deyimler ve Atasözleri Ses Bilgisi Yazım Kuralları Noktalama İşaretleri Matematik: Temel Kavramlar Sayı Basamakları Bölme ve Bölünebilme EBOB – EKOK Rasyonel Sayılar Basit Eşitsizlikler Mutlak Değer Üslü Sayılar Köklü Sayılar Çarpanlara Ayırma Oran Orantı Problemler Denklemler Geometri: Doğruda ve Üçgende Açılar Üçgenler Üçgende Alan Çokgenler Dörtgenler Yamuk Paralelkenar Eşkenar Dörtgen – Kare Dikdörtgen Deltoid Çember ve
Noktalama işaretleri, yazılı iletişimde cümlelerin doğru anlaşılmasını sağlayan ve ifadeye anlam kazandıran önemli unsurlardır. Cümlelerin yapısını belirler, anlamı netleştirir, vurgu ve tonlamayı belirginleştirirler. İşte Türkçe’deki temel noktalama işaretleri ve kullanımları: 1. Nokta ( . ) Cümle sonlarında kullanılır: Bugün hava çok güzel. Kısaltmalarda kullanılır: vb., Dr., Prof. Saat ve tarih yazımında kullanılır: 14.30, 15.06.2024 Sıra bildiren sayılardan sonra kullanılır: 1., 2., 3. 2. Virgül (
Türkçe harfler, sesli ve sessiz harfler olarak iki ana gruba ayrılır. Her iki grubun kendine özgü özellikleri vardır. Sesli Harfler (Ünlüler): Türkçe’de 8 tane sesli harf bulunur. Bu harfler, ses tellerinin titreşimiyle çıkarıldıkları için “sesli” olarak adlandırılırlar. a, e, ı, i, o, ö, u, ü Sesli harfler, kendi içlerinde kalın ve ince olarak ikiye ayrılır: Kalın Sesliler: a, ı, o, u İnce Sesliler: e, i,
Türkçede üç farklı “ki” bulunur: Bağlaç olan ki: İki cümleyi birbirine bağlar ve genellikle neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul-sonuç gibi anlamlar ifade eder. Yazılışta kendisinden önceki kelimeden ayrı yazılır. Örnekler: Çok çalışmalısın ki başarılı olasın. (Amaç-sonuç) Hava güzel ki parka gidelim. (Neden-sonuç) Erken kalktım ki işe geç kalmayayım. (Amaç-sonuç) Ek olan ki: İyelik eki “-ki” veya ilgi eki “-ki” olarak kullanılır. Kendisinden önceki kelimeye bitişik yazılır. Örnekler:
İsimler, varlıkları, kavramları, duyguları, düşünceleri ve diğer her türlü şeyi adlandırmak için kullandığımız kelimelerdir. Türkçe dilbilgisinde isimler, cümlenin temel yapı taşlarından biridir ve farklı türleri, özellikleri ve görevleri vardır. İsim Türleri: Cins İsimler (Genel İsimler): Belirli bir türdeki tüm varlıkları ortak özellikleriyle ifade eden isimlerdir. Örnekler: insan, hayvan, şehir, kitap, ağaç, masa, sandalye Özel İsimler: Belirli bir varlığı diğerlerinden ayıran ve ona özel olarak verilen
Edatlar, tek başlarına anlamı olmayan ve cümle içindeki diğer kelimelerle ilişki kurarak anlam kazanan kelimelerdir. Genellikle isim veya isim soylu sözcüklerden önce gelirler ve onlarla birleşerek çeşitli anlamlar ifade ederler. Edatlar, cümleye yer, zaman, yön, amaç, neden, benzerlik, birliktelik gibi anlamlar katarlar. Edatların Özellikleri: Tek Başına Anlamsızdırlar: Edatlar, cümleden çıkarıldıklarında anlam bozukluğu yaratmazlar ancak cümleye kattıkları anlam da kaybolur. Çekim Eki Almazlar: Edatlar, isim çekim
Fiil (Eylem) Çatısı, bir eylemin öznenin bakış açısından nasıl gerçekleştiğini gösteren dilbilgisi kavramıdır. Türkçede fiil çatısı, öznesine ve nesnesine göre farklı şekillerde sınıflandırılır. Öznesine Göre Fiil Çatıları: Etken Fiil: Eylemi gerçekleştiren özne bellidir ve cümlede açıkça yer alır. Fiil, “-mak/-mek” ekiyle veya herhangi bir çatı eki almadan kullanılır. Örnekler: Ahmet kitabı okudu. (Özne: Ahmet, Eylem: okumak) Kuşlar gökyüzünde uçuyor. (Özne: Kuşlar, Eylem: uçmak) Ben yemeği
Türkçe sıfatlar, isimlerin önüne gelerek onları niteleyen veya belirten kelimelerdir. Sıfatlar, isimlerin özelliklerini, sayılarını, konumlarını ve diğer niteliklerini belirtir. Türkçe’de farklı türde sıfatlar bulunur: 1. Niteleme Sıfatları: İsimlerin nasıl olduğunu belirten sıfatlardır. Renk, şekil, boyut, tat, koku gibi özellikleri ifade ederler. “Nasıl?” sorusuna cevap verirler. Örnekler: Güzel bir gün (Gün nasıl? Güzel) Büyük bir ev (Ev nasıl? Büyük) Tatlı bir elma (Elma nasıl? Tatlı) Yuvarlak